Από τις χημικές ιδιότητες του μεθανίου στην ενεργειακή στρατηγική
Αν γίνεται τόσομες λόγος στην έρευνα των υδρογονανθράκων περί μεθανίου, ο λόγος είναι και απλός και πολλαπλός. Το μεθάνιο είναι το πιο μικρό μόριο της οικογένειας των αλκανίων. Έχει ένα μόνο άτομο άνθρακα και τέσσερα του υδρογόνου και το γεωμετρικό του σχήμα είναι ένα τετράεδρο, όπου ο άνθρακας βρίσκεται στο κέντρο και τα άτομα του υδρογόνου στο κέντρο των τεσσάρων εδρών και όχι στις κορυφές, όπως νομίζουν οι περισσότεροι που δεν έχουν κάνει στερεοχημεία επί του πρακτέου. Το μεθάνιο έχει την ιδιότητα της τέλειας καύσης, πράγμα που σημαίνει πρακτικά ότι παράγει η ανάμειξή του με οξυγόνο, διοξείδιο του άνθρακα και νερό. Κατά συνέπεια, δεν έχουμε στάχτες, όπως στην περίπτωση του πετρελαίου. Αν και το μεθάνιο είναι εκρηκτικό, δεν είναι τοξικό. Σε σύγκριση με τα άλλα καύσιμα υδρογονανθράκων, είναι το μόριο που παράγει λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα ανά μονάδα ενέργειας. Αν εξετάσουμε τη μοριακή του θερμότητα είναι βέβαια η χαμηλότερη. Με λεπτομερέστερη εξέταση δείχνει όμως ότι το μεθάνιο αποδίδει 55,7 kJ/g, συνεπώς είναι η μεγαλύτερη απόδοση. Μια άλλη επίπτωση είναι ότι είναι πιο φιλικό προς το περιβάλλον. Μια δυσκολία που εμπεριέχει η εκμετάλλευσή του είναι ότι σε κανονικές συνθήκες έχει μορφή αερίου. Γι’ αυτό το λόγο στη μεταφορά του το συμπιέζουμε ή το υγροποιούμε. Στις δύο περιπτώσεις, χρειάζεται ενέργεια για να γίνει η διαδικασία. Μπορεί επίσης το μεθάνιο να συμβάλλει στο φαινόμενο του θερμοκηπίου αν δεν καεί, αλλά η διάρκεια ζωής του στην ατμόσφαιρα δεν ξεπερνά τα δέκα χρόνια. Ένα άλλο πλεονέκτημα του μεθανίου, το οποίο είναι βασικό στην έρευνα υδρογονανθράκων, είναι ότι βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες στο φλοιό της γης και επί της ξηράς και υποθαλάσσια. Η παραγωγή του οφείλεται στη βιοχημική διεργασία της μεθανογένεσης, η οποία είναι το αποτέλεσμα της παραγωγής ενέργειας από μικροοργανισμούς με απουσία οξυγόνου. Πρακτικά όταν γίνεται εξόρυξη, το μεθάνιο βρίσκεται σε μορφή μείγματος που εμπεριέχει και αιθάνιο και υδρογόνο, αλλά επίσης μερικές φορές και άζωτο, ήλιο και υδρόθειο, ουσίες από τις οποίες πρέπει να καθαρισθεί για την εκμετάλλευσή του. Σε μη συμβατική μορφή, τουλάχιστον προς το παρόν, το μεθάνιο βρίσκεται και σε αποθέματα μεθανυδριτών, όπου έχει εγκλωβιστεί μέσα στο μόρια νερού που αποτελούν κρυστάλλους πάγου. Η μελλοντική έρευνα υδρογονανθράκων σίγουρα θα αναπτυχθεί και σε αυτό το πλαίσιο, αφού ήδη λειτουργεί πιλοτικά σε μερικές περιοχές με χρήση του διοξειδίου του άνθρακα για την αύξηση της θερμοκρασίας. Όταν επιπλέον σε όλες αυτές τις χημικές και γεωλογικές ιδιότητες του μεθανίου προσθέσουμε την εξέλιξη της αγοράς στον τομέα της ενέργειας και εξετάσουμε και τις γεωστρατηγικές επιπτώσεις, τότε συνειδητοποιούμε γιατί οι ειδικοί θεωρούν ότι τις επόμενες δεκαετίες το φυσικό αέριο θα είναι το κυρίαρχο ενεργειακό μέσο και ότι θα ξεπεράσει βέβαια ακόμα και το πετρέλαιο. Όταν λοιπόν μεταφέρουμε όλα αυτά τα δεδομένα στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου, μπορούμε εύκολα να κατανοήσουμε, αν δεν το επινοήσαμε ακόμα, ότι η εξέλιξη και οι χάρτες της περιοχής θα αλλάξουν αναπόφευκτα. Εξηγείται όχι μόνο η ενεργειακή στρατηγική του Ισραήλ και της Κύπρου, αλλά γενικότερα και της Αιγύπτου. Συνεπώς όταν ξέρουμε τα μεγέθη των αποθεμάτων της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, συνειδητοποιούμε γιατί είναι τόσο απαραίτητη για την πατρίδα μας.
Η ορθολογική ανάλυση του θέματος της ΑΟΖ αναδεικνύει αντικειμενικά ότι αποτελεί ένα στρατηγικό πλεονέκτημα. Θέλουμε δεν θέλουμε, αυτό είναι πλέον γεγονός. Μπορούμε βέβαια να το κρύψουμε από τον εαυτό μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Μπορούμε βέβαια να μην του δώσουμε την επαρκή σημασία, αλλά αυτό δεν θα ισχύει για τους αντιπάλους μας. Κατά κάποιο τρόπο πρέπει ν' αποδειχθούμε ότι η έννοια της ΑΟΖ έχει σημασία, ανεξάρτητα από το πολιτικό πλαίσιο, διότι δεν είμαστε ο μοναδικός παίκτης, κατά συνέπεια αυτή η ανεξαρτησία, αν δεν ενταχθεί σ' ένα συμμαχικό πεδίο δράσης, θα παραμείνει ένα πλαίσιο όπου θα παίξουν εις βάρος μας οι άλλοι παίκτες. Και ο λόγος είναι απλός: γεωστρατηγικά και τοποστρατηγικά, η ελληνική ΑΟΖ έχει τεράστια σημασία, όχι μόνο για μας, και κατ' επέκταση για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για τους αντιπάλους μας που προτιμούν να μην τη θεσπίσουμε καν και να μην συμπράξουμε διακρατικές συμφωνίες, διότι αυτή η αδράνεια θα τους προσφέρει μεγάλες δυνατότητες κινήσεων σ' ένα πλαίσιο, το οποίο θα είναι ελεύθερο. Η μη συνειδητοποίηση αυτού του νοητικού σχήματος θα προκαλέσει εις βάρος μας μεγάλα προβλήματα με επιπτώσεις για το μέλλον που δύσκολα μπορούμε να προβλέψουμε με τα τωρινά δεδομένα, τόσο μεγάλη θα είναι η αλλαγή φάσης. Αν επιμείνουμε λοιπόν σε αυτήν την αδράνεια σκέψης και κατάλληλων αποφάσεων, θα έρθουν απλά να μας το υπενθυμίσουν οι αντίπαλοί μας δίχως κανένα δισταγμό, διότι γνωρίζουν πολύ καλά τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες που προσφέρει η ελληνική ΑΟΖ. Η ιδιότητα της ΑΟΖ με τα 200 ΝΜ της, να προσφέρει τη δυνατότητα μετασχηματισμού ακριτικών νησιών σε ελκυστές με μεγάλη δεξαμενή έλξης, δεν είναι βέβαια άσχετη με το θέμα. Διότι αυτό που θεωρούμε συνήθως ως ένα αδύναμο στοιχείο, μετατρέπεται με αυτόν τον τρόπο σε μία σημαντική βάση ελέγχου μίας μεγάλης περιοχής, η οποία έχει την ικανότητα να επεκτείνει το χώρο δράσης μας, δίχως να έχει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η έννοια των 12 ΝΜ. Αυτή η μεγάλη αλλαγή φάσης της θεώρησης των δεδομένων του Αιγαίου συμπεριλαμβάνοντας το Καστελλόριζο και τη Γαύδο, είναι σημαντικότατη. Το θέμα δεν είναι να εκμεταλλευτούμε απλώς μία ευκαιρία, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, αλλά πραγματικά να εδραιώσουμε τη θέση μας σε μία ανθεκτική βάση. Έτσι, το να δεχτούμε πιέσεις για αυτό το θέμα δεν είναι μόνο αναμενόμενο, αλλά απαραίτητο, διότι μόνο η έννοια της επικάλυψης οδηγεί στις διακρατικές συμφωνίες, οι οποίες αναδεικνύουν σταθερά σημεία, τα οποία βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τα σύνορα με τη συμβατική τους έννοια. Όλα αυτά δεν είναι μία ουτοπία, διότι η Κύπρος με το παράδειγμά της έχει αποδείξει ότι ευσταθούν κι είναι ορθολογικά, ακόμα και σε μία κατάσταση κρίσης. Ο πραγματικός μας εχθρός δεν είναι παρά μόνο μία μορφή ηττοπάθειας, η οποία μας οδηγεί να μην πιστεύουμε στις ικανότητες και δυνατότητές μας. Όλα τα άλλα είναι λεπτομέρειες. Είναι λοιπόν σημαντικό να απελευθερωθούμε από τις φοβίες μας που μας παραλύουν τη σκέψη και δεν επιτρέπουν τη στρατηγική μας δράση...











