Από την επιλογή της PGS στην de facto ΑΟΖ
Για αυτούς που θεωρούν ακόμα και τώρα την ελληνική ΑΟΖ μόνο ως ένα θεωρητικό κατασκεύασμα από ειδικούς, η επιλογή της νορβηγικής εταιρείας Petroleum Geo-Services (PGS) αποτελεί μία αλλαγή φάσης που πρέπει να παραδεχθούν και για πολλούς λόγους μάλιστα. Η επιλογή της PGS δεν είναι μόνο σημαντική επιστημονικά, διότι είναι μία από τις καλύτερες εταιρείες στο κόσμο στον τομέα των σεισμικών ερευνών, αλλά επίσης συμβολική, διότι είναι η ίδια εταιρεία που έκανε τις ανάλογες έρευνες στην Κύπρο, οι οποίες κατέληξαν μέσω της εταιρείας Noble στην ανακάλυψη του κοιτάσματος Αφροδίτη στο οικόπεδο 12 της κυπριακής ΑΟΖ. Κι αυτό σημαίνει πρακτικά ότι αυτή η εταιρεία δεν έχει καμία φοβία με την Τουρκία, όπως το απέδειξε, συνεχίζοντας αδιάκοπα τις έρευνες της δίχως να την επηρεάζουν οι εξωτερικές και απαράδεκτες πιέσεις. Ο δεύτερος λόγος για τον οποίο είναι σημαντική αυτή η επιλογή προέρχεται από την καταγωγή της, δηλαδή την Νορβηγία, η οποία είναι συνδεδεμένη με την Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός της Ευρώπης και σχετίζεται άμεσα με το θέμα των αποθεμάτων της Αρκτικής μέσω του Συμβουλίου. Με άλλα λόγια, είναι ένας στρατηγικός σύμμαχος, την ώρα που η Ευρωπαϊκή Ένωση βάζει στο ίδιο επίπεδο την Αρκτική και την Ανατολική Μεσόγειο, λόγω της ενεργειακής της στρατηγικής που ακολουθεί την οδηγία της. Ο τρίτος λόγος που είναι ο βασικότερος αφορά άμεσα το θέμα της ελληνικής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης. Διότι ακόμα κι αν δεν έχουμε θεσπίσει και οριοθετήσει την ελληνική ΑΟΖ με την τροποποίηση του Νόμου 2289|1995 από τον Νόμο 4001|2011, λόγω της τρίτης παραγράφου του Άρθρου 2, μπορούμε να προχωρήσουμε σε έρευνες υδρογονανθράκων, αρκεί να μην ξεπεραστεί η μέση γραμμή που αφορά τα 200 ΝΜ.
Πρακτικά ο διαγωνισμός δίνει τη δυνατότητα έρευνας στο Ιόνιο και Νότια της Κρήτης και αυτήν την περιοχή θα εξετάσει σεισμικά η εταιρεία PGS. Αυτό όμως σημαίνει ότι επί της ουσίας κάνουμε μια επέκταση της συμφωνίας που έχουμε με την Ιταλία και αγγίζουμε πλέον και την Λιβύη εξ ολοκλήρου όσο αφορά στην ΑΟΖ και ένα μέρος της Αιγύπτου. Αυτή η πρακτική είναι πολύ σημαντική, διότι δηλώνει de facto ήδη ένα μέρος της ελληνικής ΑΟΖ, βέβαια θα είναι ακόμα καλύτερο όταν φτάσουμε σε de jure, αλλά είναι ένα βήμα ουσιαστικό που συμβαδίζει μάλιστα και με την πρακτική που ακολουθεί κι η Λιβύη κι η Αίγυπτος με τους γύρους παραχώρησης που εξέδωσαν το 2012 και δεν καταπατούν την έννοια της μέσης γραμμής κι ειδικά στη περιοχή που μας αφορά. Αυτό το στοιχείο θα παίξει ένα ρόλο πολύ θετικό την ώρα της θεσμικής οριοθέτησης. Μ’ αυτόν τον τρόπο ακολουθούμε πρακτικά την τακτική της Κύπρου και σε αυτό το πλαίσιο. Για όλους αυτούς τους λόγους η επιλογή κι η έναρξη των σεισμικών ερευνών αποτελεί μια αλλαγή φάσης στον αγώνα της ελληνικής ΑΟΖ.
Η ορθολογική ανάλυση του θέματος της ΑΟΖ αναδεικνύει αντικειμενικά ότι αποτελεί ένα στρατηγικό πλεονέκτημα. Θέλουμε δεν θέλουμε, αυτό είναι πλέον γεγονός. Μπορούμε βέβαια να το κρύψουμε από τον εαυτό μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Μπορούμε βέβαια να μην του δώσουμε την επαρκή σημασία, αλλά αυτό δεν θα ισχύει για τους αντιπάλους μας. Κατά κάποιο τρόπο πρέπει ν' αποδειχθούμε ότι η έννοια της ΑΟΖ έχει σημασία, ανεξάρτητα από το πολιτικό πλαίσιο, διότι δεν είμαστε ο μοναδικός παίκτης, κατά συνέπεια αυτή η ανεξαρτησία, αν δεν ενταχθεί σ' ένα συμμαχικό πεδίο δράσης, θα παραμείνει ένα πλαίσιο όπου θα παίξουν εις βάρος μας οι άλλοι παίκτες. Και ο λόγος είναι απλός: γεωστρατηγικά και τοποστρατηγικά, η ελληνική ΑΟΖ έχει τεράστια σημασία, όχι μόνο για μας, και κατ' επέκταση για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για τους αντιπάλους μας που προτιμούν να μην τη θεσπίσουμε καν και να μην συμπράξουμε διακρατικές συμφωνίες, διότι αυτή η αδράνεια θα τους προσφέρει μεγάλες δυνατότητες κινήσεων σ' ένα πλαίσιο, το οποίο θα είναι ελεύθερο. Η μη συνειδητοποίηση αυτού του νοητικού σχήματος θα προκαλέσει εις βάρος μας μεγάλα προβλήματα με επιπτώσεις για το μέλλον που δύσκολα μπορούμε να προβλέψουμε με τα τωρινά δεδομένα, τόσο μεγάλη θα είναι η αλλαγή φάσης. Αν επιμείνουμε λοιπόν σε αυτήν την αδράνεια σκέψης και κατάλληλων αποφάσεων, θα έρθουν απλά να μας το υπενθυμίσουν οι αντίπαλοί μας δίχως κανένα δισταγμό, διότι γνωρίζουν πολύ καλά τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες που προσφέρει η ελληνική ΑΟΖ. Η ιδιότητα της ΑΟΖ με τα 200 ΝΜ της, να προσφέρει τη δυνατότητα μετασχηματισμού ακριτικών νησιών σε ελκυστές με μεγάλη δεξαμενή έλξης, δεν είναι βέβαια άσχετη με το θέμα. Διότι αυτό που θεωρούμε συνήθως ως ένα αδύναμο στοιχείο, μετατρέπεται με αυτόν τον τρόπο σε μία σημαντική βάση ελέγχου μίας μεγάλης περιοχής, η οποία έχει την ικανότητα να επεκτείνει το χώρο δράσης μας, δίχως να έχει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η έννοια των 12 ΝΜ. Αυτή η μεγάλη αλλαγή φάσης της θεώρησης των δεδομένων του Αιγαίου συμπεριλαμβάνοντας το Καστελλόριζο και τη Γαύδο, είναι σημαντικότατη. Το θέμα δεν είναι να εκμεταλλευτούμε απλώς μία ευκαιρία, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, αλλά πραγματικά να εδραιώσουμε τη θέση μας σε μία ανθεκτική βάση. Έτσι, το να δεχτούμε πιέσεις για αυτό το θέμα δεν είναι μόνο αναμενόμενο, αλλά απαραίτητο, διότι μόνο η έννοια της επικάλυψης οδηγεί στις διακρατικές συμφωνίες, οι οποίες αναδεικνύουν σταθερά σημεία, τα οποία βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τα σύνορα με τη συμβατική τους έννοια. Όλα αυτά δεν είναι μία ουτοπία, διότι η Κύπρος με το παράδειγμά της έχει αποδείξει ότι ευσταθούν κι είναι ορθολογικά, ακόμα και σε μία κατάσταση κρίσης. Ο πραγματικός μας εχθρός δεν είναι παρά μόνο μία μορφή ηττοπάθειας, η οποία μας οδηγεί να μην πιστεύουμε στις ικανότητες και δυνατότητές μας. Όλα τα άλλα είναι λεπτομέρειες. Είναι λοιπόν σημαντικό να απελευθερωθούμε από τις φοβίες μας που μας παραλύουν τη σκέψη και δεν επιτρέπουν τη στρατηγική μας δράση...











