
Κύπρος, Τουρκία και ψευδαισθήσεις

Με την ανάπτυξη του θέματος της κυπριακής ΑΟΖ, η Τουρκία είναι αναγκασμένη να κάνει κινήσεις εντυπώσεων όπου ο πρωθυπουργός και ο υπουργός εξωτερικών παίζουν με τη διγλωσσία τους λες και το θέμα να είναι μόνο και μόνο διπλωματικό. Το αληθινό πρόβλημα όμως παραμένει και είναι απλό. Σιγά σιγά η Κύπρος ξεφεύγει από την τοπική της κρίση και μπαίνει δυναμικά στη διαδικασία της αξιοποίησης της ΑΟΖ της διότι τα δεδομένα της αλλάζουν καθημερινά και τώρα κοντεύει να έχει πάρει ήδη σχεδόν 200 δισεκατομμύρια Ευρώ από την ΑΟΖ της, ενώ δεν έχουμε φτάσει ακόμα στο στάδιο της πραγματικής εξόρυξης και βέβαια της εκμετάλλευσης. Σίγουρα έχουμε ραγιάδες και στην Κύπρο, που προσπαθούν να μειώσουν τα θετικά στοιχεία των εξελίξεων, αλλά αυτό οφείλεται στις προεδρικές εκλογές. Διότι μετά από αυτές, αμέσως όλοι θα συμφωνήσουν ότι τα πράγματα πάνε καλύτερα λόγω των αποτελεσμάτων, ανεξαρτήτως βέβαια από τα ίδια τα αποτελέσματα. Σε αυτό το πλαίσιο κινείται και η Τουρκία δήθεν να βγάλει λαυράκι με συνέντευξη με τον Υπουργό Εξωτερικών της Κύπρου αλλά έπεσε σε παλούκι που θα άρεσε σίγουρα στον Κολοκοτρώνη. Δεν μπορείς να παίζεις όταν δεν έχεις χαρτιά. Αλλά μπορείς να φωνάζεις για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης. Επιπλέον η ηγεσία της Τουρκίας έχει αποδείξει πολλές φορές ακόμα κι αν δεν το χρειαζόμασταν ότι το γελοίο δεν σκοτώνει. Έτσι τώρα βλέπουμε τη διγλωσσία του καρότου και του μαστιγίου, αλλά σε κάθε περίπτωση δεν επηρεάζουν κανέναν άλλο εκτός από τους δεδομένους ραγιάδες. Το να προσπαθεί η Τουρκία να πιέσει δήθεν τις πετρελαϊκές εταιρείες να μην κάνουν συμβόλαια με την Κύπρο, καταντά αστείο διότι θέλουν δεν θέλουν η κυπριακή ΑΟΖ βρίσκεται σε μια περιοχή που διαθέτει από τα καλύτερα κοιτάσματα του κόσμου για το φυσικό αέριο. Επιπλέον τώρα δύο ευρωπαϊκές εταιρίες, η ιταλική ENI και η γαλλική TOTAL έχουν ήδη υπογράψει συμφωνίες με την Κύπρο για τα οικόπεδα 2, 3, 9, 10 και 11 και αυτό είναι μία πραγματικότητα. Αν το συνδυάσουμε με το γεγονός ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στην Αρκτική και στην Ανατολική Μεσόγειο, διότι θεωρεί αυτές τις δύο περιοχές ως στρατηγικά ενεργειακά αποθέματα, όπως το αποδεικνύει το νέο νομοσχέδιο που έχει υποβληθεί για ψήφιση στο Ευρωκοινοβούλιο, τότε θα συνειδητοποιήσουμε ότι κανείς δεν πρόκειται να κάνει πίσω για ένα τόσο μεγάλο ζήτημα υψηλής στρατηγικής. Αυτό λοιπόν που έχει σημασία για την Κύπρο είναι να συνεχίσει ακάθεκτη την πορεία της και να δίνει το παράδειγμα και στην Ελλάδα για το θέμα της αξιοποίησης της ΑΟΖ, δίχως να ακούει τις φωνές που κάνουν πολύ θόρυβο για το τίποτα. Ο δεύτερος γύρος παραχώρησης θα συνεχιστεί κανονικότατα με τα οικόπεδα 5, 6, 7, και 8 που θα φέρουν και αυτά άμεσες απολαβές στην Κύπρο ακόμα και πριν την εξόρυξη. Και αν σκεφτούμε ότι όλα αυτά τα οικόπεδα δεν άνηκαν στην Κύπρο μόνο πριν μερικά χρόνια και δεν θα άνηκαν ποτέ αν ο Τάσσος Παπαδόπουλος δεν είχε τα κότσια να θεσπίσει την κυπριακή ΑΟΖ, τότε μπορούμε να καταλάβουμε τον πονοκέφαλο που προκαλεί στην Τουρκία, η ύπαρξη μιας ΑΟΖ σε ένα κράτος που θεωρεί η ίδια πως δεν υπάρχει. Πώς λοιπόν να λύσει ένα «ανύπαρκτο» πρόβλημα ;
Η ορθολογική ανάλυση του θέματος της ΑΟΖ αναδεικνύει αντικειμενικά ότι αποτελεί ένα στρατηγικό πλεονέκτημα. Θέλουμε δεν θέλουμε, αυτό είναι πλέον γεγονός. Μπορούμε βέβαια να το κρύψουμε από τον εαυτό μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Μπορούμε βέβαια να μην του δώσουμε την επαρκή σημασία, αλλά αυτό δεν θα ισχύει για τους αντιπάλους μας. Κατά κάποιο τρόπο πρέπει ν' αποδειχθούμε ότι η έννοια της ΑΟΖ έχει σημασία, ανεξάρτητα από το πολιτικό πλαίσιο, διότι δεν είμαστε ο μοναδικός παίκτης, κατά συνέπεια αυτή η ανεξαρτησία, αν δεν ενταχθεί σ' ένα συμμαχικό πεδίο δράσης, θα παραμείνει ένα πλαίσιο όπου θα παίξουν εις βάρος μας οι άλλοι παίκτες. Και ο λόγος είναι απλός: γεωστρατηγικά και τοποστρατηγικά, η ελληνική ΑΟΖ έχει τεράστια σημασία, όχι μόνο για μας, και κατ' επέκταση για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για τους αντιπάλους μας που προτιμούν να μην τη θεσπίσουμε καν και να μην συμπράξουμε διακρατικές συμφωνίες, διότι αυτή η αδράνεια θα τους προσφέρει μεγάλες δυνατότητες κινήσεων σ' ένα πλαίσιο, το οποίο θα είναι ελεύθερο. Η μη συνειδητοποίηση αυτού του νοητικού σχήματος θα προκαλέσει εις βάρος μας μεγάλα προβλήματα με επιπτώσεις για το μέλλον που δύσκολα μπορούμε να προβλέψουμε με τα τωρινά δεδομένα, τόσο μεγάλη θα είναι η αλλαγή φάσης. Αν επιμείνουμε λοιπόν σε αυτήν την αδράνεια σκέψης και κατάλληλων αποφάσεων, θα έρθουν απλά να μας το υπενθυμίσουν οι αντίπαλοί μας δίχως κανένα δισταγμό, διότι γνωρίζουν πολύ καλά τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες που προσφέρει η ελληνική ΑΟΖ. Η ιδιότητα της ΑΟΖ με τα 200 ΝΜ της, να προσφέρει τη δυνατότητα μετασχηματισμού ακριτικών νησιών σε ελκυστές με μεγάλη δεξαμενή έλξης, δεν είναι βέβαια άσχετη με το θέμα. Διότι αυτό που θεωρούμε συνήθως ως ένα αδύναμο στοιχείο, μετατρέπεται με αυτόν τον τρόπο σε μία σημαντική βάση ελέγχου μίας μεγάλης περιοχής, η οποία έχει την ικανότητα να επεκτείνει το χώρο δράσης μας, δίχως να έχει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η έννοια των 12 ΝΜ. Αυτή η μεγάλη αλλαγή φάσης της θεώρησης των δεδομένων του Αιγαίου συμπεριλαμβάνοντας το Καστελλόριζο και τη Γαύδο, είναι σημαντικότατη. Το θέμα δεν είναι να εκμεταλλευτούμε απλώς μία ευκαιρία, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, αλλά πραγματικά να εδραιώσουμε τη θέση μας σε μία ανθεκτική βάση. Έτσι, το να δεχτούμε πιέσεις για αυτό το θέμα δεν είναι μόνο αναμενόμενο, αλλά απαραίτητο, διότι μόνο η έννοια της επικάλυψης οδηγεί στις διακρατικές συμφωνίες, οι οποίες αναδεικνύουν σταθερά σημεία, τα οποία βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τα σύνορα με τη συμβατική τους έννοια. Όλα αυτά δεν είναι μία ουτοπία, διότι η Κύπρος με το παράδειγμά της έχει αποδείξει ότι ευσταθούν κι είναι ορθολογικά, ακόμα και σε μία κατάσταση κρίσης. Ο πραγματικός μας εχθρός δεν είναι παρά μόνο μία μορφή ηττοπάθειας, η οποία μας οδηγεί να μην πιστεύουμε στις ικανότητες και δυνατότητές μας. Όλα τα άλλα είναι λεπτομέρειες. Είναι λοιπόν σημαντικό να απελευθερωθούμε από τις φοβίες μας που μας παραλύουν τη σκέψη και δεν επιτρέπουν τη στρατηγική μας δράση...











