Ομιλία Υπουργού ΠΕΚΑ, Γιάννη Μανιάτη, σε Ημερίδα του Γαλλικού Ινστιτούτου Αθηνών, με θέμα «Καινοτομία, Διαφύλαξη, Σύμπραξη: προς μια ενισχυμένη συνεργασία για την Μπλε Ανάπτυξη»

Καινοτομία, Διαφύλαξη, Σύμπραξη: προς μια ενισχυμένη συνεργασία για την Μπλε Ανάπτυξη
«Η Ιστορία της Ελλάδας, αλλά και όλων των πολιτισμών της Ευρώπης στηρίζεται στη θάλασσα. Ένα μεγάλο ποσοστό του εργατικού δυναμικού της Ελλάδας απασχολείται στον τουριστικό τομέα. Η ελληνική ναυτιλία κατέχει σημαντικότατο ποσοστό της παγκόσμιας ναυτιλιακής δραστηριότητας, ενώ μεγάλο μέρος των αλιευμάτων στην Μεσόγειο προέρχεται από την Ελλάδα, η οποία και διατηρεί έναν από τους μεγαλύτερους αλιευτικούς στόλους στην περιοχή. Και βέβαια η βιοποικιλότητα των θαλασσών μας αποτελεί πολύτιμο και αναντικατάστατο εθνικό κεφαλαίο.

Σε αυτή την κατεύθυνση πρόσφατα υπογράψαμε με την Κύπρο και το Ισραήλ το Μνημόνιο Κατανόησης (MemorandumofUnderstanding) για την ενίσχυση της συνεργασίας στους τομείς της Ενέργειας (Ενεργειακές Υποδομές, Έρευνα και Ανάπτυξη Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, Φυσικοί Πόροι), της Προστασίας του Περιβάλλοντος και της Διαχείρισης των Υδατικών Πόρων. Ο τομέας της ενέργειας και ιδιαίτερα η αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων, η δημιουργία αγωγού μεταφοράς φυσικού αερίου και η πόντιση ηλεκτρικού καλωδίου που θα συνδέει την Ασία με την Ευρώπη, αποτελούν σημαντικούς παράγοντες σταθερότητας της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και ευημερίας για τους λαούς των τριών χωρών. Οι δράσεις αυτές συμβάλλουν αποφασιστικά στη βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας ολόκληρης της Ευρώπης, γεγονός που αναμφισβήτητα αναβαθμίζει γεωπολιτικά την Ελλάδα και την Κύπρο ως κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

H θαλάσσια χωροταξία και η ολοκληρωμένη διαχείριση του παράκτιου χώρου, η θεσμοθέτηση κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής στα θέματα της ενέργειας με έμφαση στην ενεργειακή επάρκεια και την εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς επίσης η αυξημένη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, και η ανάδειξη της Ελλάδας ως σημαντικού τουριστικού προορισμού, πρόκειται να αποτελέσουν σημεία υψηλού ενδιαφέροντος για την Προεδρία της χώρας μας το 2014.

Κατ΄ εφαρμογή του Ν. 3983/2011 «Εθνική στρατηγική για την προστασία και διαχείριση του θαλάσσιου περιβάλλοντος» με την οποία εναρμονίστηκε στο Εθνικό Δίκαιο η Οδηγία - Πλαίσιο 2008/56/ΕΚ, η Ειδική Γραμματεία Υδάτων του Υ.Π.Ε.Κ.Α. έχει επιφορτιστεί με την προώθηση της Θαλάσσιας Στρατηγικής και ειδικότερα με την εκπόνηση και εφαρμογή για κάθε θαλάσσια περιοχή, μιας «θαλάσσιας στρατηγικής» που ολοκληρώνεται βάσει συγκεκριμένου σχεδίου δράσης και ενός δεσμευτικού χρονοδιαγράμματος που επικαιροποιείται κάθε έξι έτη.


Tα στάδια για την ολοκλήρωση της θαλάσσιας στρατηγικής περιλαμβάνουν τις ακόλουθες πέντε (5) δράσεις:

1. τη θέσπιση και έναρξη εφαρμογής, προγράμματος παρακολούθησης για τη συνεχή αξιολόγηση και την τακτική αναπροσαρμογή των στόχων,

2. την κατάρτιση Προγραμμάτων και Μέτρων, για την επίτευξη καλής περιβαλλοντικής κατάστασης,

3. το συντονισμό των θαλάσσιων στρατηγικών της χώρας με εκείνες των όμορων κρατών, σε κάθε θαλάσσια υποπεριοχή, με σκοπό την συνεκτικότητα και ολοκληρωμένη εφαρμογή τους σε ολόκληρη τη συγκεκριμένη θαλάσσια υποπεριοχή,

4. την παρακολούθηση της κατάστασης των θαλάσσων υποπεριοχών, καθώς και

5. την έναρξη δημόσιου διαλόγου για την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κοινού.


Επιπλέον, στο πλαίσιο της Ολοκληρωμένης Θαλάσσιας Πολιτικής (Ο.Θ.Π.), όπως επανεκκινήθηκε με τον επαναπροσδιορισμό της από τη «Διακήρυξη της Λεμεσού» στο πλαίσιο της Κυπριακής Προεδρίας και αποβλέποντας στην επίτευξη των στόχων της στρατηγικής "Ευρώπη 2020" για έξυπνη, αειφόρο και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, η δράση της Ελληνικής Πολιτείας και ειδικότερα του ΥΠΕΚΑ, στηρίζεται σε τέσσερις (4) πυλώνες:

1. τη Γαλάζια Ανάπτυξη,

2. τη Θαλάσσια Γνώση,

3. το Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό και

4. τη Θαλάσσια Στρατηγική.


Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός (Θ.Χ.Σ.), ως διατομεακό εργαλείο, αφορά και σχετίζεται, μεταξύ άλλων, με τις περιφερειακές ιδιαιτερότητες, τα δεδομένα και τις γνώσεις για τη θάλασσα και τις θαλάσσιες δραστηριότητες (αλιεία, υπεράκτιες δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων), τις θαλάσσιες μεταφορές και την Ολοκληρωμένη Διαχείριση Παράκτιων Ζωνών. Το σημαντικότερο εργαλείο για την προώθηση του Θ.Χ.Σ. αποτελεί η δημιουργία μίας εθνικής βάσης δεδομένων για τις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Ο Θ.Χ.Σ. πρόκειται να αποτελέσει σημαντικό πεδίο δράσης του Υ.Π.Ε.Κ.Α. τόσο λόγω των αρμοδιοτήτων του, όσο και λόγω της μακράς εμπειρίας του στον αντίστοιχο χερσαίο σχεδιασμό. Η μετάβαση αυτή του χωροταξικού σχεδιασμού από τη στεριά στη θάλασσα, ως μια πρωτοβουλία κρίσιμης σημασίας στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», απαιτεί συντονισμένη στρατηγική διαχείρισης μεταξύ χερσαίων και θαλάσσιων ζωνών.

Κλείνοντας, επιτρέψτε μου να τονίσω ότι η Ελλάδα όπως και η Γαλλία, ως Μεσογειακές χώρες άρρηκτα συνδεδεμένες με το θαλάσσιο παράγοντα, γνωρίζουν πολύ καλά τις προκλήσεις της ευρύτερης περιοχής της Μεσογείου. Η συνεργασία συνιστά το κλειδί στη χάραξη συντονισμένης πολιτικής για τη Μεσόγειο Θάλασσα, καθώς αυτή περιβάλλει περισσότερες από είκοσι χώρες και ένα μεγάλο μέρος της βρίσκεται εκτός εθνικής δικαιοδοσίας. Η συναίνεση αποτελεί συνεπώς έναν πρόσφορο τρόπο διαχείρισης των θαλάσσιων δραστηριοτήτων, προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος και της θαλάσσιας κληρονομιάς, πρόληψης και καταπολέμησης της ρύπανσης και διασφάλισης ενός πιο προστατευμένου και ασφαλέστερου θαλάσσιου χώρου. Βασικό στοιχείο για ειρήνη και ευημερία των λαών.

Σας ευχαριστώ.»