Το στρατηγικό και στρατιωτικό παράδειγμα της Μάλτας

Όταν ασχολούμαστε αποκλειστικά με ενδογενή δεδομένα, έχουμε την εντύπωση ότι η κατάστασή μας είναι ιδιάζουσα και διατυπώνουμε περίεργες απόψεις περί μοναδικότητας. Αυτή η κρατική μορφή σολιψισμού, όχι μόνο δεν οδηγεί πουθενά, αλλά δικαιολογεί και μία απαράδεκτη αδράνεια. Ας εξετάσουμε μερικές αλήθειες, τις οποίες δεν πρέπει να ξεχάσουμε, για να κατανοήσουμε τα γεγονότα που θα μελετήσουμε. Η Αυστρία, ως διάδοχος της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας, κατέχει το παγκόσμιο ρεκόρ συγκρούσεων με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Οι Γάλλοι κι οι Γερμανοί έχουν την ίδια καταγωγή. Η Κύπρος έχει κατεχόμενα, αλλά κατάφερε διακρατικές συμφωνίες όσο αφορά στην ΑΟΖ. Η Γαλλία έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη ΑΟΖ στον κόσμο. Η Κύπρος, η Ρόδος κι η Μάλτα έχουν ως κοινό ιστορικό πλαίσιο τους Ιππότες. Το Βέλγιο κι η Ελβετία έχουν ψηφίσει την ποινικοποίηση της μη αναγνώρισης της γενοκτονίας των Εβραίων και των Αρμενίων. Η γενοκτονία των Αρμενίων έχει αναγνωρισθεί από 41 κράτη και από το Ευρωκοινοβούλιο. Το παράξενο είναι ότι όλες αυτές οι αλήθειες φαίνονται περίεργες. Και μερικές μάλιστα, αδιανόητες ακόμα και σε ειδικούς. Κι όμως, θέλουμε δεν θέλουμε, υπάρχουν. Στην πατρίδα μας, δεν δίνουμε έμφαση σε αυτές και καταλήγουμε σε ανελέητα λάθη στις αναλύσεις μας. Με τελικό αποτέλεσμα να θεωρούμε ότι ένα μικρό κράτος δεν μπορεί να έχει υψηλή στρατηγική. Ξεχνάμε, βέβαια, λόγω άγνοιας, το στρατηγικό και στρατιωτικό παράδειγμα της Μάλτας. Ποιος από εμάς μπορεί να φανταστεί, δίχως να δει έναν ειδικό χάρτη, το μέγεθος της ΑΟΖ και του FIR της Μάλτας; Ποιος από εμάς μπορεί να μην αναγνωρίσει τη γεωστρατηγική θέση της Μάλτας στο κέντρο της Μεσογείου; Ποιος μπορεί να αγνοήσει το ρόλο της Μάλτας ως ασπίδας της χριστιανοσύνης; Όλες αυτές οι ερωτήσεις δεν είναι ρητορικές. Ανήκουν αποκλειστικά στο χώρο της μαιευτικής, σύμφωνα με την περίφημη ορολογία του Σωκράτη. Οι απαντήσεις θέτουν ένα ιδιόμορφο πεδίο, όπου μπορούμε να παρουσιάσουμε τη δράση, η οποία εξηγεί πώς ένα μικρό νησί της Μεσογείου αντιστάθηκε στις πολιορκίες μίας ολόκληρης Αυτοκρατορίας, η οποία θεωρήθηκε αήττητη έως την κατάρρευσή της μπροστά στην θυσία των Ιπποτών της Μάλτας. Η Μάλτα μέσω της ύπαρξής της και της ιστορίας της αποδεικνύει επί του πρακτέου ότι είναι η υψηλή στρατηγική και μόνο που την κράτησε ζωντανή κι ελεύθερη στο πέρασμα των αιώνων. Δεν συρρικνώθηκε και μάλιστα αποτελεί και πηγή έμπνευσης με την αναγέννηση των Ιπποτών της. Δεν παρέμεινε ποτέ σε ένα ενδογενές πλαίσιο. Ήταν κι είναι πάντα ανοιχτή στον κόσμο κι ακολουθεί πιστά αξίες του ουμανισμού. Παράγει έργο σε πολλούς τομείς, δίχως να περιμένει να την σώσουν οι άλλοι. Δεν προσπαθεί, δημιουργεί. Ακόμα και το σχήμα του σταυρού της είναι παγκοσμίως γνωστό. Όλο αυτό το πεδίο δράσης και κάποτε μάχης, υπάρχει, διότι η Μάλτα λειτούργησε και λειτουργεί πάντα σ' ένα δίκτυο συμμαχικό. Δεν προσποιείται ότι παίζει μόνη της σ' ένα πλαίσιο της θεωρίας αποφάσεων, παίρνει αποφάσεις μέσα στο πεδίο της θεωρίας παιγνίων. Είναι ανεξάρτητη, αλλά εντάχθηκε το 2004 στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν είναι στο περιθώριο, αλλά αποτελεί πόλο έλξης. Η Μάλτα είναι χειροπιαστό παράδειγμα της πολιτικής βούλησης σ' ένα γεωστρατηγικό πεδίο, όπου δρα η υψηλή στρατηγική. Ας μην το ξεχάσει η πατρίδα μας.

Πηγή -- Νίκος Λυγερός

Αρχή αναλογίας και Ευρωπαϊκή Ένωση

Η αρχή της αναλογίας προβάλλεται από κράτη που θέλουν να αποφύγουν την εφαρμογή της μέσης γραμμής θεωρώντας ότι αποτελεί μια αδικία. Όταν βρισκόμαστε στην περίπτωση ενός μικρού νησιού απέναντι σε μια μεγάλη ακτή. Το θέμα έχει μελετηθεί στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου λειτουργεί και η έννοια του επιμερισμού της ΑΟΖ, για να μην υπάρχει πρόβλημα επικάλυψης. Υπενθυμίζουμε μάλιστα, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει θεωρητικά την μεγαλύτερη ΑΟΖ στον κόσμο. Σε αυτό το πλαίσιο μπορούμε να βασιστούμε για να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά παράλογες απαιτήσεις από γειτονικούς χώρους. Ένας ενιαίος χώρος που υπάρχει στη Μεσόγειο αποτελείται από την ΑΟΖ της Ισπανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας, της Μάλτας, της Ελλάδας και της Κύπρου. Πιο συγκεκριμένα, η Ελλάδα συνορεύει όσον αφορά στην ΑΟΖ με την Ιταλία και την Κύπρο. Αυτό σημαίνει με άλλα λόγια, τα οποία δεν είναι μόνο αφαιρετικά, ότι αν εντάξουμε τον προβληματισμό της ΑΟΖ, όχι πια σε μια παραδοσιακή διπολική σχέση, αλλά στο ευρωπαϊκό πλαίσιο όπου λειτουργεί η θεωρία του Nash και όχι μόνο η προσέγγιση των von Neumann και Morgenstern, δηλαδή όπου το παίγνιο δεν είναι πια μηδενικού αθροίσματος, τότε η αρχή της αναλογίας αποκτά μια άλλη δυναμική και ξεφεύγει από τον εγκλωβισμό.

Βέβαια η κριτική αυτής της θεώρησης υπάρχει και βασίζεται στην ιδέα ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν αποτελεί μια κρατική οντότητα, όπου μπορεί να εφαρμοστεί de facto και de jure η σύμβαση της Montego Bay του 1982. Σημασία έχει όμως ότι αυτή η υπερκρατική οντότητα αποκτά όλο και περισσότερα χαρακτηριστικά της κρατικής υπόστασης, πράγμα που σημαίνει ότι αυτή η απλοϊκή κριτική αποδυναμώνεται σταδιακά. Σε κάθε περίπτωση, η Ευρωπαϊκή Ένωση προσφέρει ένα όραμα και σ' αυτόν τον προβληματισμό, ο οποίος δεν μπορεί πλέον να παρουσιασθεί ως μια ιδιάζουσα περίπτωση, η οποία απαιτεί την εφαρμογή μιας εξαίρεσης του γενικότερου κανόνα.

Για να εισχωρήσουμε βέβαια σε αυτήν την προσέγγιση, θα πρέπει πρώτα να ξεπεράσουμε μερικές δυσκολίες όσο αφορά στο φαινομενικά τεχνικό κομμάτι. Λόγω της έλλειψης μαθηματικών γνώσεων υπάρχουν επιφυλάξεις εκ μέρους ατόμων με νομικίστικες προσεγγίσεις, τα οποία εγκλωβίζονται μόνα τους σε ένα λανθασμένο σκεπτικό ή χειρότερα ακόμα προσπαθούν να δικαιολογήσουν την αδράνεια. Ένα χειροπιαστό παράδειγμα είναι η ανάδειξη του προβλήματος των τουρκικών νησιών που δεν επιτρέπουν υποτίθεται την επαφή της ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου. Ένας απλός υπολογισμός κι η εφαρμογή των διαγραμμάτων Voronoi και της τριγωνοποίησης Delaunay λύνει άμεσα το θέμα. Αρκεί να παρατηρήσουμε πρώτα ότι δεν υπάρχει τουρκικό νησί που να βρίσκεται κάτω από τη νοητή γραμμή που ενώνει το σύμπλεγμα του Καστελόριζου με την Κύπρο. Αυτό σημαίνει ότι αν πάρουμε ένα σημείο στην Τουρκία, τότε αυτά τα τρία στίγματα, μέσω του κύκλου που κατασκευάζεται μονοσήμαντα, δημιουργούν ένα σημείο το οποίο είναι η τριπλή επαφή των κυψέλων Voronoi που καθορίζονται από αυτά τα τρία στίγματα. Σε αυτό το σημείο τελειώνει και η δράση του τουρκικού σημείου. Κατά συνέπεια, μετά αρχίζει το σύνορο μεταξύ της ΑΟΖ της Ελλάδας και της Κύπρου. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει συνεκτικότητα των δύο ΑΟΖ, πράγμα το οποίο θέλαμε να αποδείξουμε.

Το θέμα της ΑΟΖ δεν είναι διπολικό.

Το θέμα της ΑΟΖ δεν είναι διπολικό. Αυτό σημαίνει ότι είναι ριζικά διαφορετικό από τον προβληματισμό των 12 ΝΜ. Στην ουσία υπάρχει διαφορά και με την υφαλοκρηπίδα. Πολλά χρόνια δώσαμε βαρύτητα στα δύο πρώτα, δίχως ν' αντιληφθούμε την αποτελεσματικότητα της ΑΟΖ. Τώρα που έγινε κατανοητό από όλους ότι η ΑΟΖ προσφέρει νέες δυνατότητες και έχει άλλες ιδιότητες, δεν πρέπει να παραμείνουμε σε μία διπολική σχέση για τον καθορισμό της.

Σε πρώτη φάση είναι επείγον να αποδεχθούμε την ιδέα της μη αποτελεσματικότητας των διαπραγματεύσεων με την Τουρκία, ως αρχικό σημείο. Με άλλα λόγια, η Τουρκία μπορεί να ανήκει στον τελευταίο γύρο των γενικών διαπραγματεύσεων μετά από την Αλβανία, την Ιταλία, τη Λιβύη, την Αίγυπτο και την Κύπρο. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει λόγος να δικαιολογηθούμε όσον αφορά στο θέμα της διαπραγμάτευσης μαζί της. Δεν μας ενδιαφέρει, διότι το θέμα της ΑΟΖ δεν είναι διπολικό. Αν πρέπει να υπάρξει απολογία θα είναι αν η Ελλάδα δεν συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τα άλλα κράτη. Διότι μόνο αυτά τα στρατηγικά βήματα μπορούν να φέρουν όφελος στην πατρίδα μας.