%2B-%2B%CE%9D%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82%2B%CE%9B%CF%85%CE%B3%CE%B5%CF%81%CF%8C%CF%82.%2BGreek%2BEEZ%2B-%2BNikos%2BLygeros.jpeg "Greek EEZ-Ελληνική ΑΟΖ, ΑΟΖ Κύπρου")
Η ορθολογική ανάλυση του θέματος της ΑΟΖ αναδεικνύει αντικειμενικά ότι αποτελεί ένα στρατηγικό πλεονέκτημα. Θέλουμε δεν θέλουμε, αυτό είναι πλέον γεγονός. Μπορούμε βέβαια να το κρύψουμε από τον εαυτό μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Μπορούμε βέβαια να μην του δώσουμε την επαρκή σημασία, αλλά αυτό δεν θα ισχύει για τους αντιπάλους μας. Κατά κάποιο τρόπο πρέπει ν' αποδειχθούμε ότι η έννοια της ΑΟΖ έχει σημασία, ανεξάρτητα από το πολιτικό πλαίσιο, διότι δεν είμαστε ο μοναδικός παίκτης, κατά συνέπεια αυτή η ανεξαρτησία, αν δεν ενταχθεί σ' ένα συμμαχικό πεδίο δράσης, θα παραμείνει ένα πλαίσιο όπου θα παίξουν εις βάρος μας οι άλλοι παίκτες. Και ο λόγος είναι απλός: γεωστρατηγικά και τοποστρατηγικά, η ελληνική ΑΟΖ έχει τεράστια σημασία, όχι μόνο για μας, και κατ' επέκταση για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για τους αντιπάλους μας που προτιμούν να μην τη θεσπίσουμε καν και να μην συμπράξουμε διακρατικές συμφωνίες, διότι αυτή η αδράνεια θα τους προσφέρει μεγάλες δυνατότητες κινήσεων σ' ένα πλαίσιο, το οποίο θα είναι ελεύθερο. Η μη συνειδητοποίηση αυτού του νοητικού σχήματος θα προκαλέσει εις βάρος μας μεγάλα προβλήματα με επιπτώσεις για το μέλλον που δύσκολα μπορούμε να προβλέψουμε με τα τωρινά δεδομένα, τόσο μεγάλη θα είναι η αλλαγή φάσης. Αν επιμείνουμε λοιπόν σε αυτήν την αδράνεια σκέψης και κατάλληλων αποφάσεων, θα έρθουν απλά να μας το υπενθυμίσουν οι αντίπαλοί μας δίχως κανένα δισταγμό, διότι γνωρίζουν πολύ καλά τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες που προσφέρει η ελληνική ΑΟΖ. Η ιδιότητα της ΑΟΖ με τα 200 ΝΜ της, να προσφέρει τη δυνατότητα μετασχηματισμού ακριτικών νησιών σε ελκυστές με μεγάλη δεξαμενή έλξης, δεν είναι βέβαια άσχετη με το θέμα. Διότι αυτό που θεωρούμε συνήθως ως ένα αδύναμο στοιχείο, μετατρέπεται με αυτόν τον τρόπο σε μία σημαντική βάση ελέγχου μίας μεγάλης περιοχής, η οποία έχει την ικανότητα να επεκτείνει το χώρο δράσης μας, δίχως να έχει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η έννοια των 12 ΝΜ. Αυτή η μεγάλη αλλαγή φάσης της θεώρησης των δεδομένων του Αιγαίου συμπεριλαμβάνοντας το Καστελλόριζο και τη Γαύδο, είναι σημαντικότατη. Το θέμα δεν είναι να εκμεταλλευτούμε απλώς μία ευκαιρία, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, αλλά πραγματικά να εδραιώσουμε τη θέση μας σε μία ανθεκτική βάση. Έτσι, το να δεχτούμε πιέσεις για αυτό το θέμα δεν είναι μόνο αναμενόμενο, αλλά απαραίτητο, διότι μόνο η έννοια της επικάλυψης οδηγεί στις διακρατικές συμφωνίες, οι οποίες αναδεικνύουν σταθερά σημεία, τα οποία βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τα σύνορα με τη συμβατική τους έννοια. Όλα αυτά δεν είναι μία ουτοπία, διότι η Κύπρος με το παράδειγμά της έχει αποδείξει ότι ευσταθούν κι είναι ορθολογικά, ακόμα και σε μία κατάσταση κρίσης. Ο πραγματικός μας εχθρός δεν είναι παρά μόνο μία μορφή ηττοπάθειας, η οποία μας οδηγεί να μην πιστεύουμε στις ικανότητες και δυνατότητές μας. Όλα τα άλλα είναι λεπτομέρειες. Είναι λοιπόν σημαντικό να απελευθερωθούμε από τις φοβίες μας που μας παραλύουν τη σκέψη και δεν επιτρέπουν τη στρατηγική μας δράση...Ερώτηση Κ.Σ: Είδαμε στο χάρτη των 20 οικοπέδων που παρουσιάστηκαν στο Λονδίνο στις 1 και 2 Ιουλίου, ότι το θαλάσσιο οικόπεδο 1, εξαντλεί τα όρια της Ελληνικής ΑΟΖ, στα ΒΔ της Κέρκυρας (ΑΟΖ Διαποντίων) φτάνοντας μέχρι το σημείο συνάντησης των ΑΟΖ Ιταλίας και Αλβανίας. Συνιστά η κίνηση αυτή μια δοκιμασία ντε φάκτο αναγνώρισης των ορίων της Ελληνικής ΑΟΖ με βάση το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας, που θα εφαρμοστεί αταλάντευτα στη συνέχεια προς κάθε κατεύθυνση;
Ν. Λυγερός: Αυτή η κίνηση είναι πράξη που προβλέπει ο Νόμος περί υδρογονανθράκων με την τροπολογία του 4001/2011 όσο δεν έχουμε υπογράψει επίσημα σύμφωνο οριοθέτησης με την Αλβανία και την Ιταλία. Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα δεν καταπατά κανένα κυριαρχικό δικαίωμα αυτών των χωρών, αφού δεν ξεπερνάμε τη μέση γραμμή. Επίσης υπάρχει συνεννόηση και με τις δύο χώρες. Πιο συγκεκριμένα με την Αλβανία μέσω του αγωγού ΤΑP και με την Ιταλία αφού υπογράψαμε αρχή διαβουλεύσεων για την οριοθέτηση της ΑΟΖ, η οποία θα χρησιμοποιήσει τα ίδια σημεία με εκείνα της συμφωνίας οριοθέτησης περί υφαλοκρηπίδας του 1977.
Ερώτηση Κ.Σ: Εκτιμάτε πως έχουν κάποια αξία, ότι μπορεί να δημιουργήσουν κάποιο πρόβλημα, οι αντιδράσεις μερίδας του Αλβανικού τύπου (όχι της κυβέρνησης) που μιλούν για «προκήρυξη οικοπέδων μέσα στα Αλβανικά χωρικά ύδατα»;
Ν. Λυγερός: Μέσα στο πλαίσιο της ενταξιακής πορείας της Αλβανίας και των συμφωνιών για τον αγωγό ΤΑΡ, οι Αλβανοί καταλαβαίνουν απόλυτα ότι αυτά τα οικόπεδα είναι ακριβώς αυτά που θα διαχειριστούμε με την επίσημη διμερή συμφωνία που θα κάνουν η Αλβανία και η Ελλάδα. Κατά συνέπεια οι δύο λαοί γνωρίζουν το κοινό τους όφελος. Επιπλέον μιλούμε πάντα για μέση γραμμή, πράγμα το οποίο είναι θετικό για τις δύο χώρες. Τώρα ακραίες αντιδράσεις υπάρχουν πάντα σε όλες τις χώρες, αλλά πρόκειται για εσωτερική κατανάλωση στην οποία δεν δίνουμε σημασία σε γεωπολιτικό επίπεδο.
Ερώτηση Κ.Σ: Η Κέρκυρα, τα Διαπόντια Νησιά και οι Παξοί, περιβάλλονται από 6 θαλάσσια οικόπεδα που προκηρύσσονται για την αξιοποίηση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Αν στηθούν κάποια στιγμή γεωτρύπανα γύρω από τα νησιά μας, πόσο εκτιμάτε ότι θα μπορούσε να επηρεάσει αυτό αρνητικά την εικόνα των νησιών μας ως δημοφιλούς διεθνούς τουριστικού προορισμού;
Ν. Λυγερός: Οποιαδήποτε εξόρυξη υδρογονανθράκων πρέπει να σέβεται ολιστικά τον τομέα του τουρισμού, αφού αυτός είναι πρώτη μας βαριά βιομηχανία της πατρίδας μας. Αντιθέτως ότι χρησιμοποιήθηκαν όλα τα Διαπόντια Νησιά για τον υπολογισμό της μέσης γραμμής είναι το σημαντικότερο σημείο της υπόθεσης, αφού ενισχύει και την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας με την Ιταλία. Διότι αυτή η κίνηση υποστηρίζει και το θέμα της Γαύδου και του Καστελλόριζου. Έτσι η ελληνική ΑΟΖ σέβεται πιο αποτελεσματικά τα μικρά νησιά από τον ίδιο τον τουρισμό που δίνει έμφαση μόνο στα μεγαλύτερα λόγω οικονομίας.
Ερώτηση Κ.Σ: Θα έχετε υπόψη σας πιστεύω, τη διεθνή εμπειρία από την εκμετάλλευση υποθαλάσσιων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων και θα παρακαλούσα να μας πείτε, κατά πόσο αυτή θα μπορούσε να έχει επιπτώσεις στο περιβάλλον και αν οι εγκαταστάσεις εξόρυξης θα είναι ορατές από τα νησιά μας.
Ν. Λυγερός: Καθώς είμαστε μία τουριστική χώρα, δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε αυτή την χαρακτηριστική ιδιότητα για να προχωρήσουμε στρατηγικά στην ανάπτυξη της πατρίδας μας. Σε αυτό το πλαίσιο ακόμα και το θέμα της θέας είναι σημαντικό, διότι κανείς δεν θέλει να κάνει διακοπές σε μία παραλία από την οποία φαίνεται μία πλατφόρμα. Αλλά αυτό είναι ενοχλητικό και για τους ίδιους τους ντόπιους. Δεν έχει λοιπόν σημασία μόνο ο τουρισμός αλλά και οι δικοί μας. Έτσι πρέπει να είναι γνωστό ότι ακόμα και ένα ύψος 100 μέτρων δεν φαίνεται στα 48 χιλιόμετρα λόγω της καμπυλότητας της γης. Έτσι η Ελλάδα θα παραμείνει μια τουριστική χώρα πρώτης τάξης που μάλιστα πρέπει να αξιοποιηθεί ακόμα πιο στρατηγικά.
Ερώτηση Κ.Σ: Τι σημαίνει για τη χώρα μας η αξιοποίηση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στα 20 οικόπεδα που προκηρύσσονται και σε ποιο βαθμό θα μπορούσαν να ωφεληθούν άμεσα τα νησιά μας από μια τέτοια πολύ σημαντική οικονομική δραστηριότητα στην περιοχή τους;
Ν. Λυγερός: Ο Νόμος περί Υδρογονανθράκων προβλέπει ότι η Περιφέρεια στης οποίας η τοπική αποκλειστική ζώνη έχει κοιτάσματα, δικαιούται να απολαμβάνει άμεσα το 5% των απολαβών του Ελληνικού Δημοσίου. Κατά συνέπεια πρέπει να αντιληφθούν οι κάτοικοι της Περιφέρειας Ιονίων Νήσων ότι 10 από τα 20 θαλάσσια οικόπεδα τους αφορούν σε πρώτο βαθμό, άρα πρέπει να σκεφτούν από τώρα το στρατηγικό σχεδιασμό και τη στρατηγική ανάπτυξη της περιοχής. Τώρα δεν είμαστε πια στο στάδιο να αναρωτηθούμε αν θα κάνουμε ή όχι κάτι. Τα οικόπεδα υπάρχουν ήδη και θα ενισχυθούν από το νομικό πλαίσιο της ελληνικής ΑΟΖ. Συνεπώς πρέπει η περιφέρεια ν’ ασχοληθεί από τώρα με αυτό το θέμα γιατί το μέλλον έχει αρχίσει.
Ερώτηση Κ.Σ: Σε επίπεδο απασχόλησης εργατοτεχνικού και επιστημονικού προσωπικού, από τις πετρελαϊκές εταιρείες, μπορούν να προσδοκούν κάτι οι κάτοικοι των νησιών, ή θα απασχοληθούν αποκλειστικά ξένοι;
Ν. Λυγερός: Στον τομέα των υδρογονανθράκων, τα πράγματα λειτουργούν με κλασικό τρόπο. Σε φάση έρευνας και γεώτρησης, το προσωπικό είναι αποκλειστικά ειδικοί της εταιρείας που είχε πάρει την αδειοδότηση από τον κρατικό φορέα. Στη συνέχεια όμως, δηλαδή στη φάση εκμετάλλευσης του κοιτάσματος, δεν συμφέρει την εταιρεία να απασχολεί μόνο δικό της προσωπικό, αφού οι ειδικοί μπορεί να βρίσκονται και σε άλλη πλατφόρμα γεώτρησης. Συνεπώς, ο τοπικός πληθυσμός είναι ο πιο ιδανικός για την απασχόληση. Εδώ υπάρχει ένα ολόκληρο πεδίο δράσης για τους δικούς μας. Η πρόσφατη απόφαση να λειτουργήσει ειδικότητα του τεχνικού φυσικού αερίου και πετρελαίου στη δεύτερη και τρίτη τάξη των ΕΠΑΛ είναι πολύ σημαντική. Υδραυλικοί θα πάρουν εξειδίκευση φυσικού αερίου, πτυχιούχοι θα έχουν την ειδικότητα και το ίδιο για τους μεταπτυχιακούς. Αυτά τα επαγγέλματα θα είναι στα επαγγέλματα του μέλλοντος που θα απασχολήσουν την Περιφέρεια λόγω των κοιτασμάτων.
Ερώτηση Κ.Σ: Πότε εκτιμάτε ότι θα δούμε να στήνονται οι πλατφόρμες άντλησης και πότε κατά προσέγγισιν, θα αρχίσει η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων υδρογονανθράκων;
Ν. Λυγερός: Ο επίσημος διαγωνισμός θα αρχίσει τον Σεπτέμβρη 2014. Οι εταιρείες θα έχουν 6 μήνες, για να υποβάλλουν την αίτησή τους. Και στη συνέχεια, το Ελληνικό Δημόσιο μέσω των Ελληνικών Εταιρειών Υδρογονανθράκων, θα έχει 6 μήνες για να αξιολογήσει όλες τις αιτήσεις χωρισμένες ανά οικόπεδο. Μετά αρχίζουν οι διαπραγματεύσεις με τις επιλεγμένες εταιρείες για την άδεια έρευνας. Και αυτές πρέπει να αποδείξουν ότι το κοίτασμα είναι εμπορεύσιμο. Από αυτή τη στιγμή, δηλαδή της ανακάλυψης παραδείγματος χάρη του φυσικού αερίου, υπολογίζουμε πια 4 χρόνια για την εμπορική εκμετάλλευση. Το πιο χειροπιαστό παράδειγμα είναι το κοίτασμα Ταμάρ που ανακαλύφθηκε το 2009 και είναι εμπορεύσιμο με αγωγό μάλιστα από το 2013. Αυτό είναι το χρονικό περιθώριο που διαθέτει η Περιφέρεια για να ενημερώσει τον πληθυσμό για όλες αυτές τις πρακτικές που είναι δυνατότητες σε όλα τα επίπεδα.
