Πηγή: Νίκος Λυγερός
Νίκος Λυγερός - «Ασαφές τοπίο», «διακεκαυμένη ζώνη» και ΑΟΖ
Στο θέμα της ΑΟΖ μέσω του Δικαίου της Θάλασσας με τη συμφωνία του 1982, όλα είναι ξεκάθαρα και γι’ αυτό το λόγο έχουμε πάνω από 130 χώρες που έχουν ΑΟΖ. Αν υπάρχουν δυσκολίες για τη θέσπιση της ΑΟΖ, αυτές είναι αποκλειστικά θέμα πολιτικής βούλησης και βέβαια τεχνικών γνώσεων. Οι ειδικοί του τομέα είναι ο καθηγητής Καρυώτης και ο κύριος Κασσίνης, άρα αν κάποιος έχει πρόβλημα για τα θεσμικά πλαίσια ας τους ζητήσει εξηγήσεις. Αλλά είναι απαράδεκτο να βρίσκουμε εκφράσεις που προέρχονται από τον κρατικό φορέα του τύπου «ασαφές τοπίο» και «διακεκαυμένη ζώνη» για περιοχές της θεωρητικής ελληνικής ΑΟΖ. Εδώ και χρόνια παλεύουμε όλοι μας για να εξηγήσουμε σε όλο τον ελληνικό λαό την όλη διαδικασία της θέσπισης και του καθορισμού της ΑΟΖ ενάντια βέβαια σε μία έλλειψη τεχνογνωσίας και τάσεις ραγιαδισμού. Δεν πρόκειται λοιπόν να αποδεχθούμε τέτοιες εκφράσεις που συμπίπτουν με τις τουρκικές αμφισβητήσεις. Ήδη εντοπίσαμε μια λανθασμένη προσέγγιση που αναφέρεται στην τεχνική της μονόπλευρης χρήσης της μέσης γραμμής για τον καθορισμό της ΑΟΖ, ενώ ξέρουμε ότι ο καθορισμός χρειάζεται απαραίτητα μια διμερή συμφωνία για το χώρο όπου υπάρχει επικάλυψη. Και αυτό δεν είναι μια λεπτομέρεια. Κατά συνέπεια τα διάφορα λογοπαίγνια πάνω στο θέμα δεν είναι παρά επικοινωνιακά τρικ που δεν έχουν κανένα στρατηγικό υπόβαθρο. Τώρα οι προηγούμενοι χαρακτηρισμοί όχι μόνο δεν έχουν νόημα, αλλά επιπλέον αμφισβητούν και εθνικές μας θέσεις. Ακόμα και μη ειδικοί για το θέμα της ΑΟΖ, γνωρίζουν πολύ καλά τη κατάσταση στα Δωδεκάνησα, διότι το όλο πλαίσιο καθορίζεται από τη Συνθήκη Παρισίου του 1947, η οποία βασίζεται στη Συνθήκη της Λωζάννης του 1923. Κατά συνέπεια, δεν υπάρχει καμιά ασάφεια όσον αφορά στις διεθνείς υπογραφές. Πρέπει επιτέλους να καταλάβουμε την αξία της ελληνικής ΑΟΖ ακόμα και όσον αφορά στο εμβαδόν της. Αν περιοριστούμε στο πλαίσιο της Μεσογείου και εξετάσουμε τα μεγέθη των ΑΟΖ των παράκτιων κρατών τα οποία είναι: η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Σλοβενία, η Κροατία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, το Μαυροβούνιο, η Αλβανία, η Ελλάδα, η Τουρκία, η Κύπρος, η Συρία, ο Λίβανος, το Ισραήλ, η Αίγυπτος, η Συρία, η Λιβύη, η Τυνησία, η Αλγερία και το Μαρόκο, έφτασε η ώρα να αντιληφθούμε ότι η ελληνική ΑΟΖ είναι η δεύτερη μεγαλύτερη ύστερα από εκείνη της Ιταλίας. Αν εξετάσουμε τώρα τις ευρωπαϊκές χώρες έχουμε τον εξής κατάλογο: η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Μάλτα, η Ελλάδα και η Κύπρος. Αυτές οι ευρωπαϊκές ΑΟΖ έχουν επιπλέον την ιδιότητα ότι στο σύνολό τους αποτελούν μια συνεκτικότητα, η οποία είναι από τα τοπολογικά χαρακτηριστικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτές οι παρατηρήσεις ισχύουν βέβαια αν έχουμε ικανούς πολιτικούς έτοιμους να τις υποστηρίξουν με τις θεσμικές τους πράξεις και όχι να τις υποσκάπτουν με αναρμόδιες εκφράσεις, ειδικά τώρα που τα πολιτικά κόμματα έχουν εκδηλώσει ξεκάθαρα υπέρ της άμεσης θέσπισης της ελληνικής ΑΟΖ. Μία είναι η πατρίδα της και μία η ΑΟΖ της. Συνεπώς δεν πρόκειται να την ακρωτηριάσουμε για οποιονδήποτε λόγο.
Πηγή: Νίκος Λυγερός
Πηγή: Νίκος Λυγερός
Η ορθολογική ανάλυση του θέματος της ΑΟΖ αναδεικνύει αντικειμενικά ότι αποτελεί ένα στρατηγικό πλεονέκτημα. Θέλουμε δεν θέλουμε, αυτό είναι πλέον γεγονός. Μπορούμε βέβαια να το κρύψουμε από τον εαυτό μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Μπορούμε βέβαια να μην του δώσουμε την επαρκή σημασία, αλλά αυτό δεν θα ισχύει για τους αντιπάλους μας. Κατά κάποιο τρόπο πρέπει ν' αποδειχθούμε ότι η έννοια της ΑΟΖ έχει σημασία, ανεξάρτητα από το πολιτικό πλαίσιο, διότι δεν είμαστε ο μοναδικός παίκτης, κατά συνέπεια αυτή η ανεξαρτησία, αν δεν ενταχθεί σ' ένα συμμαχικό πεδίο δράσης, θα παραμείνει ένα πλαίσιο όπου θα παίξουν εις βάρος μας οι άλλοι παίκτες. Και ο λόγος είναι απλός: γεωστρατηγικά και τοποστρατηγικά, η ελληνική ΑΟΖ έχει τεράστια σημασία, όχι μόνο για μας, και κατ' επέκταση για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για τους αντιπάλους μας που προτιμούν να μην τη θεσπίσουμε καν και να μην συμπράξουμε διακρατικές συμφωνίες, διότι αυτή η αδράνεια θα τους προσφέρει μεγάλες δυνατότητες κινήσεων σ' ένα πλαίσιο, το οποίο θα είναι ελεύθερο. Η μη συνειδητοποίηση αυτού του νοητικού σχήματος θα προκαλέσει εις βάρος μας μεγάλα προβλήματα με επιπτώσεις για το μέλλον που δύσκολα μπορούμε να προβλέψουμε με τα τωρινά δεδομένα, τόσο μεγάλη θα είναι η αλλαγή φάσης. Αν επιμείνουμε λοιπόν σε αυτήν την αδράνεια σκέψης και κατάλληλων αποφάσεων, θα έρθουν απλά να μας το υπενθυμίσουν οι αντίπαλοί μας δίχως κανένα δισταγμό, διότι γνωρίζουν πολύ καλά τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες που προσφέρει η ελληνική ΑΟΖ. Η ιδιότητα της ΑΟΖ με τα 200 ΝΜ της, να προσφέρει τη δυνατότητα μετασχηματισμού ακριτικών νησιών σε ελκυστές με μεγάλη δεξαμενή έλξης, δεν είναι βέβαια άσχετη με το θέμα. Διότι αυτό που θεωρούμε συνήθως ως ένα αδύναμο στοιχείο, μετατρέπεται με αυτόν τον τρόπο σε μία σημαντική βάση ελέγχου μίας μεγάλης περιοχής, η οποία έχει την ικανότητα να επεκτείνει το χώρο δράσης μας, δίχως να έχει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η έννοια των 12 ΝΜ. Αυτή η μεγάλη αλλαγή φάσης της θεώρησης των δεδομένων του Αιγαίου συμπεριλαμβάνοντας το Καστελλόριζο και τη Γαύδο, είναι σημαντικότατη. Το θέμα δεν είναι να εκμεταλλευτούμε απλώς μία ευκαιρία, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, αλλά πραγματικά να εδραιώσουμε τη θέση μας σε μία ανθεκτική βάση. Έτσι, το να δεχτούμε πιέσεις για αυτό το θέμα δεν είναι μόνο αναμενόμενο, αλλά απαραίτητο, διότι μόνο η έννοια της επικάλυψης οδηγεί στις διακρατικές συμφωνίες, οι οποίες αναδεικνύουν σταθερά σημεία, τα οποία βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τα σύνορα με τη συμβατική τους έννοια. Όλα αυτά δεν είναι μία ουτοπία, διότι η Κύπρος με το παράδειγμά της έχει αποδείξει ότι ευσταθούν κι είναι ορθολογικά, ακόμα και σε μία κατάσταση κρίσης. Ο πραγματικός μας εχθρός δεν είναι παρά μόνο μία μορφή ηττοπάθειας, η οποία μας οδηγεί να μην πιστεύουμε στις ικανότητες και δυνατότητές μας. Όλα τα άλλα είναι λεπτομέρειες. Είναι λοιπόν σημαντικό να απελευθερωθούμε από τις φοβίες μας που μας παραλύουν τη σκέψη και δεν επιτρέπουν τη στρατηγική μας δράση...











