Ν. Λυγερός - Εκμετάλλευση υδρογονανθράκων - Η περίπτωση της Κύπρου

Ομιλία του Νίκου Λυγερού με τίτλο: "Εκμετάλλευση υδρογονανθράκων - Η περίπτωση της Κύπρου" στη διημερίδα με θέμα: "Ενεργειακός Σχεδιασμός Κρήτης - Αναπτυξιακές Προοπτικές." Ηράκλειο, Ξενοδοχείο ATLANTIS, αίθουσα ΜΙΝΟΣ II. 22-23 Απριλίου 2016.

Ο Υπ. Ενέργειας του Ισραήλ στην «Κ»: Μπορούμε και δύο αγωγούς, προς Ελλάδα και Τουρκία

«Ο Ευρωπαίος επίτροπος Ενέργειας μου μετέφερε την εκτίμηση πως στο East Med –το τρίγωνο που καλύπτει τις ΑΟΖ του Ισραήλ, της Κύπρου και της Αιγύπτου– είναι πολύ πιθανό σε μερικά χρόνια να βρεθούν κοιτάσματα μεταξύ 8.000 και 12.000 bcm», δηλώνει στην «Κ» ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ, Γιουβάλ Στάινιτζ.
«Ο Ευρωπαίος επίτροπος Ενέργειας μου μετέφερε την εκτίμηση πως στο East Med –το τρίγωνο που καλύπτει τις ΑΟΖ του Ισραήλ, της Κύπρου και της Αιγύπτου– είναι πολύ πιθανό σε μερικά χρόνια να βρεθούν κοιτάσματα μεταξύ 8.000 και 12.000 bcm», δηλώνει στην «Κ» ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ, Γιουβάλ Στάινιτζ.

Την προοπτική κατασκευής δύο αγωγών μεταφοράς αερίου, ενός προς την Ελλάδα και ενός προς την Τουρκία, αναδεικνύει μιλώντας στην «Κ» ο υπουργός Ενέργειας του Ισραήλ, Γιουβάλ Στάινιτζ, ο οποίος αναφέρεται σε εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι τα κοιτάσματα του Ισραήλ, της Κύπρου, αλλά και της Αιγύπτου, μπορεί να αποδειχθούν πολύ μεγαλύτερα αυτών που γνωρίζουμε σήμερα και στην πορεία να αντικαταστήσουν τη Βόρεια Θάλασσα ως μια από τις κύριες πηγές ενεργειακής τροφοδοσίας της Ε.Ε. Μιλάει επίσης για πιο στενή συνεργασία με τις ελληνικές και κυπριακές υπηρεσίες σε σχέση με την αποτροπή τρομοκρατικών επιθέσεων, η οποία θα είναι ανάλογη με αυτήν που έχει σήμερα το Ισραήλ με σημαντικές δυτικές χώρες.

– Γιατί προχωρήσατε τώρα στην τριμερή συνεργασία με Ελλάδα και Κύπρο;

– Η πραγματική ερώτηση είναι γιατί αργήσαμε τόσο. Είναι μια πολύ σημαντική συμμαχία που θα έπρεπε να είχε συσταθεί πριν από πολύ καιρό. Η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ είναι τρεις φίλες δυτικού τύπου Δημοκρατίες που αναπτύσσουν στενή συνεργασία. Ο δυτικός πολιτισμός ξεκίνησε από την Αθήνα με τη δημοκρατία και από την Ιερουσαλήμ με τη μονοθεϊστική θρησκευτική παράδοση του ιουδαιοχριστιανισμού.

– Η συνεργασία εστιάζει στην ενέργεια.

– Η ενέργεια είναι, φυσικά, το κύριο αντικείμενο αλλά όχι το μόνο. Είναι επίσης πολύ σημαντικό να ανταλλάσσουμε πληροφορίες, να βοηθάμε η μια χώρα την άλλη στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Το Ισραήλ, δυστυχώς λόγω των συνθηκών, είναι εξαιρετικά έμπειρο στον τομέα αυτό. Διαθέτει ίσως τις καλύτερες δυνατότητες και μεθόδους παγκοσμίως για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, άρα μπορεί να βοηθήσει σημαντικά την Ελλάδα στον εντοπισμό τρομοκρατών και την αποτροπή χτυπημάτων.

– Αυτή η συνεργασία βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη;

– Προχωράει. Μέχρι τώρα είχαμε άριστη συνεργασία των μυστικών υπηρεσιών μας με αυτές των ΗΠΑ και της Βρετανίας, και σε μικρότερο βαθμό με της Δυτικής Ευρώπης, χωρών όπως η Γαλλία, η Γερμανία και η Ιταλία. Με την Ελλάδα και την Κύπρο, που είμαστε τόσο κοντά, μπορούμε να συνεργασθούμε το ίδιο στενά.

Τα κοιτάσματα

– Επειδή λέγονται πολλά, πού ακριβώς βρίσκεται αυτός ο ενεργειακός σχεδιασμός;

– Τα τελευταία χρόνια έχουμε ανακαλύψει στην ισραηλινή ΑΟΖ δύο μεγάλα κοιτάσματα, το Ταμάρ, με 300 bcm (δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα), που ήδη τροφοδοτεί το Ισραήλ, και το Λεβιάθαν, με περίπου 600 bcm, όπως και άλλα μικρότερα. Ολα μαζί φθάνουν τα 1.000 bcm. Είμαστε μικρή χώρα. Θα καταναλώσουμε περίπου το μισό σε βάθος 30ετίας και, άρα, θα εξαγάγουμε το υπόλοιπο. Υπάρχει προσδοκία ανακάλυψης και άλλων μεγάλων αποθεμάτων, η οποία στηρίζεται στις πιο έγκυρες γεωλογικές έρευνες που καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι το σύνολο των κοιτασμάτων στη συγκεκριμένη περιοχή μπορεί να ξεπερνά τα 3.000 δισ. κυβικά μέτρα, που σημαίνει ότι θα υπάρχει πολύ αέριο για εξαγωγή. Πιθανότατα, μέρος αυτού του αερίου θα εξαχθεί στην Αίγυπτο, ενώ αν οι σχέσεις με την Τουρκία ομαλοποιηθούν, μέρος του αερίου μπορεί να πάει και στην Τουρκία, και η τρίτη επιλογή είναι η κατασκευή ενός αγωγού, και αυτό θα εξετασθεί λεπτομερώς πολύ σύντομα, που θα ενώνει το Ισραήλ και την Κύπρο με την Ελλάδα.

– Μια αποσαφήνιση. Εννοείτε ότι εξετάζετε την κατασκευή δύο αγωγών;

– Ναι. Αν βελτιωθούν τα πράγματα με την Τουρκία, με την οποία παλαιότερα είχαμε πολύ στενή σχέση, και γεφυρωθούν οι διαφορές, σε αυτή την περίπτωση μπορεί να πωλείται αέριο και στην Τουρκία και στην Ελλάδα μέσω Τουρκίας. Σε λίγους μήνες θα ξεκινήσουμε νέες έρευνες στην ισραηλινή ΑΟΖ, ενώ και για την Κύπρο οι προοπτικές ανακάλυψης νέων κοιτασμάτων είναι πολύ καλές.

– Αρα, δεν θα κατασκευασθούν δύο αγωγοί;

– Εάν ανακαλυφθούν σημαντικά κοιτάσματα στο Ισραήλ και στην Κύπρο ή ακόμη και στην Αίγυπτο, τότε μπορεί να δικαιολογείται η κατασκευή και ενός μακρύ αγωγού μέχρι την Ελλάδα. Εξαρτάται από την ποσότητα του αερίου την οποία ακόμη δεν γνωρίζουμε επακριβώς. Μπορώ όμως να σας πω ότι, σε συνάντηση που είχα με τον Ευρωπαίο επίτροπο Ενέργειας, μου μετέφερε την εκτίμησή του πως στο East Med, το τρίγωνο που καλύπτει τις ΑΟΖ του Ισραήλ, της Κύπρου και της Αιγύπτου, είναι πολύ πιθανό σε μερικά χρόνια να βρεθούν κοιτάσματα μεταξύ 8.000 και 12.000 bcm. Αυτή είναι παρόμοια ποσότητα με την αντίστοιχη της Βόρειας Θάλασσας, η οποία, όμως, εξαντλείται ύστερα από σαράντα χρόνια εκμετάλλευσης. Αρα, εάν βρεθούν σημαντικές ποσότητες στο East Med, μπορεί να εξελιχθεί σε καθοριστική πηγή ενέργειας για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία, φυσικά, δεν θέλει να εξαρτάται από μία χώρα ή πηγή. Γι’ αυτό εξετάζουν πολύ σοβαρά την Ανατολική Μεσόγειο. Θα εξετασθεί πόσο εφικτό είναι να κατασκευασθεί αγωγός που να φθάνει απευθείας στην Ευρώπη μέσω Ελλάδας. Στην αρχή εκτιμούσαμε ότι η κατασκευή του θα στοίχιζε 15 δισ. δολάρια που είναι απαγορευτικό κόστος. Τώρα νέες εκτιμήσεις μειώνουν το κόστος σε περίπου 7 δισ. Τίποτα δεν είναι βέβαιο. Θα το εξετάσουμε. Αυτό που αποφασίσθηκε στην τριμερή της Λευκωσίας ήταν να συστήσουμε άμεσα μια κοινή επιτροπή με εμπειρογνώμονες από τα υπουργεία Ενέργειας των τριών χωρών για να εξετάσουμε και να αποτιμήσουμε κάποια σχέδια, συμπεριλαμβανομένης και μιας μελέτης για το κατά πόσο είναι εφικτός ένας τέτοιος αγωγός.

Η μεταφορά ρεύματος

– Υπάρχει και η μεταφορά ηλεκτρικού ρεύματος.

– Ναι, θα εργασθούμε επίσης για την υποθαλάσσια διασύνδεση των τριών χωρών με καλώδια μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος. Είναι ένα έργο που υπολογίζεται να κοστίσει γύρω στα 4 με 5 δισ. δολάρια. Ηδη, αποφασίσθηκε η διασύνδεση Ισραήλ - Κύπρου μέχρι το 2019. Και μετά είναι πολύ σημαντικό να υπάρξει και η σύνδεση με την Ελλάδα. Η Κύπρος είναι νησί και έχει ανάγκη τη διασύνδεση για ενεργειακή ασφάλεια.

Αλλά και το Ισραήλ είναι τρόπον τινά ένα νησί, όχι γεωγραφικά, αλλά είναι απομονωμένο ενεργειακά, και άρα χρειάζεται τη διασύνδεση. Δεν νομίζω ότι μπορεί να υπάρξει στο εγγύς μέλλον ηλεκτρική διασύνδεση με τη Συρία, τον Λίβανο ή τη Σαουδική Αραβία, άρα είναι και για μας πολύ σημαντικό να συνδεθούμε με την Ελλάδα. Εάν συνδεθείς, χρειάζεσαι και λιγότερους σταθμούς παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, διότι εάν έχεις πρόβλημα σε ένα σύστημα, παίρνεις ηλεκτρική ενέργεια από άλλες χώρες. Ετσι, μειώνεις σημαντικά τις δαπάνες σου.

– Θα εξάγετε ρεύμα από αέριο;

– Εξετάζουμε την ιδέα να κατασκευασθεί σταθμός στην Κύπρο από τον οποίο το αέριο του Ισραήλ και της Κύπρου θα γίνεται ηλεκτρική ενέργεια και θα μεταφέρεται στην Ελλάδα και την υπόλοιπη Ευρώπη με μικρότερο κόστος.

– Πότε θα συναντηθείτε οι τρεις υπουργοί;

– Ο Ελληνας πρωθυπουργός μας προσκάλεσε να συναντηθούμε σύντομα στην Αθήνα οι τρεις υπουργοί με τους τρεις γενικούς διευθυντές των υπουργείων. Θα έρθουμε μέσα στους επόμενους δύο μήνες.

– Αλλος τομέας συνεργασίας;

– Ο τουρισμός, όπου τα περιθώρια συνεργασίας είναι τεράστια. Παρεμπιπτόντως, έχω επανειλημμένα κάνει διακοπές στην Ελλάδα, από τα Μετέωρα και τον Ολυμπο μέχρι τη Σαντορίνη. Εκανα και τον μήνα του μέλιτος στην Ελλάδα. Επίσης, το Ισραήλ έχει εξελιχθεί σε επιστημονικό και τεχνολογικό κόμβο. Υπάρχουν εξαιρετικά ικανοί επιστήμονες στην Ελλάδα και την Κύπρο, και εδώ υπάρχουν μεγάλες προοπτικές.

Οι σχέσεις με το Ιράν και οι δύο όροι

– Την Κυριακή (σήμερα) ο κ. Τσίπρας επισκέπτεται την Τεχεράνη. Πώς βλέπετε την ομαλοποίηση των σχέσεων με το Ιράν;

– Δεν μας αρέσει η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και στο θέμα αυτό έχουμε διαφωνίες ακόμη και με τους Αμερικανούς φίλους μας. Εκτιμούμε, κατ’ αρχάς, ότι χρήματα που θα εισρεύσουν στην ιρανική οικονομία θα ενισχύσουν τρομοκρατικές δράσεις και θα συμβάλουν στην αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής. Πιστεύουμε ότι το μήνυμα που πρέπει να στέλνει η Ελλάδα, η Ευρώπη και όλος ο κόσμος προς το Ιράν είναι πως δεν μπορεί να έχει ομαλές σχέσεις αν δεν σταματήσει την υποστήριξη στην τρομοκρατία στη Συρία, στο Ιράκ, στον Λίβανο, στην Υεμένη, σε ολόκληρο τον κόσμο. Και, δεύτερον, δεν μπορεί να κάνεις έκκληση για την εξαφάνιση του εβραϊκού κράτους και δεν μπορεί να γελοιοποιείς το Ολοκαύτωμα. Αυτοί είναι οι δύο απλοί όροι μας.

Πηγή: http://www.kathimerini.gr/

Συνέντευξη του Ν. Λυγερού στο ραδιοφωνικό σταθμό Ράδιο Ελπίδα 96,1fm, 22/04/2016

Συνέντευξη του Ν. Λυγερού στο ραδιοφωνικό σταθμό Ράδιο Ελπίδα 96,1fm, 22/04/2016.

EuroAsia Interconnector - Τελική Ομιλία κ. Νάσος Κτωρίδης για Συνέδριο Κρήτης

Τελική Ομιλία κ Νάσος Κτωρίδης για Συνέδριο Κρήτης Euroasia Interconnector_Page_1.



Κυρίες και Κύριοι,

Είναι με ιδιαίτερη χαρά που βρίσκομαι σήμερα μαζί σας, ως επίσημος φορέας υλοποίησης της Ηλεκτρικής Διασύνδεσης Ισραήλ-Κύπρου-Κρήτης-Αττικής και να σας ενημερώσω για την πρόοδο υλοποίησης του σημαντικού αυτού έργου.

Θέλω κατά αρχήν να ευχαριστήσω την Περιφέρεια Κρήτης για την πρόσκληση να παρευρεθώ στη σημερινή διημερίδα και να την συγχαρώ για την πρωτοβουλία αυτή.

Μετά την τριμερή συνάντηση και στήριξη των ηγετών του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδος στις 28 Ιανουαρίου 2016 στη Λευκωσία και λαμβάνοντας υπόψη τη σπουδαιότητα του EuroAsia Interconnector για την Κύπρο, το Ισραήλ και την Ελλάδα καθώς και την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουμε επικεντρώσει τις προσπάθειές μας στην εντός των χρονοδιαγραμμάτων υλοποίηση του έργου, η κατασκευή του οποίου αρχίζει το 2017.

Οι τεχνικές και περιβαλλοντικές μελέτες επιπτώσεων που εκπονούνται από τον Iταλικό οργανισμό CESI S.p.a και οι βυθομετρικές μελέτες από την επίσης Iταλική GAS slr, βρίσκονται στο τελικό στάδιο ολοκλήρωσης και έχουν καταλήξει σε σημαντικά αποτελέσματα.

• Έχει επαναβεβαιωθεί ότι η διασύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων Ισραήλ-Κύπρου-Κρήτης και Αττικής είναι τεχνικώς εφικτή.

• Και οι τέσσερις τοποθεσίες σε Ισραήλ, Κύπρο, Κρήτη και Αττική, οι οποίες έχουν μελετηθεί, θεωρούνται κατάλληλες, από τεχνική και περιβαλλοντική άποψη, για να φιλοξενήσουν όλες τις υποδομές του έργου EuroAsia Interconnector.

• Με τα αποτελέσματα της μελέτης τεχνικού σχεδιασμού, τα υποβρύχια καλώδια μπορούν να κατασκευαστούν με υψηλότερη στάθμη τάσης μέχρι 500 kV και με βελτιωμένα τεχνικά χαρακτηριστικά, τα οποία επιτρέπουν την πόντιση των καλωδίων σε βάθος μέχρι και 3.000 μέτρα, ενώ επαναβεβαιώνεται επίσης ότι το έργο EuroAsia Interconnector είναι τεχνικώς εφικτό.

• Βάσει των δεδομένων από την έρευνα που διεξήγαγε το ερευνητικό σκάφος Odin Finder, σχεδιάστηκε εφικτή όδευση πόντισης του Ηλεκτρικού καλωδίου χωρητικότητας 1000 MW σε βάθος μέχρι 3.000 μέτρα.

Ειδικότερα, οι μελέτες ανάλυσης κόστους/οφέλους (ΑΚΟ), οι οποίες διενεργούνται από τον οργανισμό CESI βάσει της μεθοδολογίας ENTSO-E, έχουν ολοκληρωθεί σύμφωνα με τις πρόνοιες του Ευρωπαϊκού Κανονισμού.

Διασαφηνίζεται ότι η EuroAsia Interconnector Limited, ως ο επίσημος οργανισμός υλοποίησης του έργου, αναλαμβάνει την χρηματοδότηση κατασκευής της Ηλεκτρικής Διασύνδεσης Ισραήλ-Κύπρου-Κρήτης-Αττικής χωρητικότητας 1000MW.

Σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί στις διαδικασίες αδειοδοτήσεων και στις τρεις χώρες, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Άρθρου 10 του Ευρωπαϊκού Κανονισμού και των εγχειριδίων διαδικασιών αδειοδότησης στην Κύπρο, την Ελλάδα καθώς και στο Ισραήλ.


Συμπερασματικά:

• Η διασύνδεση των ηλεκτρικών δικτύων του Ισραήλ, της Κύπρου και της Ελλάδος (Κρήτης – Αττικής) αρχίζει το 2017.

• Το οικονομικό κόστος των εργασιών για την ολοκλήρωση της 1ης Φάσης –
1.000 MW– ανέρχεται στα 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ και το έχει αναλάβει εξ ολοκλήρου η EuroAsia Interconnector.

• Οι ημερομηνίες υλοποίησης για την έναρξη του 1ου Σταδίου της Ηλεκτρικής Διασύνδεσης EuroAsia Interconnector, Ισραήλ – Κύπρος – Κρήτη – Αττική, χωρητικότητας 1.000 MW, όπως προωθήθηκαν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι:

o 2017 για Κύπρο – Ισραήλ με ολοκλήρωση το 2019,
o 2017 για Κρήτη – Αττική με ολοκλήρωση το 2020,
o 2018 για Κύπρο – Κρήτη με ολοκλήρωση το 2022.


Το EuroAsia Interconnector προσφέρει σημαντικά κοινωνικοοικονομικά οφέλη (socio economic benefits) της τάξεως των 10 δισεκατομμύριων ευρώ στα εμπλεκόμενα κράτη, τα οποία προκύπτουν από την μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας με την χρήση αποδοτικότερων τρόπων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας (φυσικό αέριο, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας) έναντι πιο ενεργοβόρων και ρυπογόνων καυσίμων.

Η Ελλάδα αποκομίζει σημαντικό όφελος των κοινωνικοοικονομικών οφελημάτων των 10 δις ευρώ που προκύπτουν από την υλοποίηση του έργου EuroAsia Interconnector.
Ενδυναμώνεται η ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδος, η μείωση κόστους ενέργειας, η ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών, η μείωση των εκπομπών ρύπων διοξειδίου του άνθρακα και η αποφυγή κόστους αντικατάστασης παλαιών μονάδων παραγωγής.

Η υλοποίηση της Ηλεκτρικής Διασύνδεσης EuroAsia Interconnector διασφαλίζει την διασύνδεση της Κρήτης-Αττικής, χωρίς οικονομικό κόστος για το Ελληνικό Δημόσιο. Το EuroAsia Interconnector ώς κορυφαίο έργο διασύνδεσης PCI μεταξύ των κρατών μελών εξασφαλίζει την πλήρη στήριξη από την Ευρωπαική Επιτροπή.

Η Ηλεκτρική Διασύνδεση EuroAsia Interconnector δημιουργεί τον ηλεκτρικό διάδρομο μεταξύ Ανατολικής Μεσογείου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Ελλάδα καθίσταται ενεργειακός κόμβος και αναβαθμίζεται γεωπολιτικά ως προς την ενεργειακή ασφάλεια της ΕΕ.

Σας ευχαριστώ. Νάσος Κτωρίδης
Ανώτατος Εκτελεστικός Διευθυντής

Ν. Λυγερός - Πράσινη Ενέργεια και Κρήτη

Πολλά δεδομένα στην Κρήτη δεν λειτουργούν ακόμα με τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όσον αφορά στην πράσινη ενέργεια. Βλέπουμε ότι υπάρχουν μονάδες που είναι ήδη παλαιές και παράγουν σοβαρή ρύπανση. Με άλλα λόγια, η αλλαγή φάσης είναι απαραίτητη θεσμικά αλλά και σε πρακτικό επίπεδο. Οι νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις δημιουργούν συνθήκες πολύ σκληρές για τα τωρινά δεδομένα όσο δεν γίνεται χρήση φυσικού αερίου. Αυτό σημαίνει ότι επί της ουσίας, η έννοια της διασύνδεσης είναι αναγκαία, διότι εξασφαλίζει μία τροφοδότηση η οποία είναι αποτελεσματική και σταθερή. Επίσης δίνει τη δυνατότητα να παρέχουμε ενέργεια μέσω της καύσης του φυσικού αερίου για το ηλεκτρικό ρεύμα. Δηλαδή το φυσικό αέριο ως πράσινη ενέργεια μπορεί να βοηθήσει με διπλό τρόπο την Κρήτη: θέρμανση και ηλεκτρική ενέργεια. Ταυτόχρονα επιτρέπει μέσω της διασύνδεσης να αποφύγουμε την χρήση παλαιωμένων μονάδων. Σε αυτό το πλαίσιο έρχεται το ηλεκτρικό καλώδιο EuroAsia Interconnector που θα αρχίσει το 2017 και θα τελειώσει το 2020. Δηλαδή έχουμε ένα timing που συμπίπτει με τις ανάγκες της Κρήτης. Έχει λοιπόν σημασία να δώσουμε προτεραιότητα δίχως να σπαταλούμε χρόνο με άλλα σενάρια που δεν λειτουργούν παρά μόνο για λόγους τεχνικούς κι όχι ουσίας. Επίσης το ηλεκτρικό καλώδιο EuroAsia Interconnector...

Συνέντευξη του Ν. Λυγερού στον Κ. Συλιγάρδο. Ράδιο Κρήτης 21/04/2016

Συνέντευξη του Ν. Λυγερού στον Κ. Συλιγάρδο. Ράδιο Κρήτης 21/04/2016.

Ν. Λυγερός - Στρατηγική Κρήτη Ενέργειας. ΤΕΙ Κρήτης, 20/04/2016

Ομιλία του Νίκου Λυγερού με τίτλο «Στρατηγική Κρήτη Ενέργειας.» στο συνέδριο με θέμα «Στρατηγική Προετοιμασία & Κρήτη Ενέργειας» ΤΕΙ Κρήτης, Παράρτημα Ηρακλείου, αίθουσα Κ28. Τετάρτη 20 Απριλίου 2016.

Ν. Λυγερός - Ο αγώνας της Κρήτης

Η Κρήτη πρέπει να συνδυάσει με έξυπνο τρόπο τον Τουρισμό, την Ελαιοπαραγωγή και την Ενέργεια. Τα θεμελιακά συστατικά για την επιτυχία του εγχειρήματος είναι η ελληνική καινοτομία, ο ζεόλιθος της Θράκης και το φυσικό αέριο Νότια της Κρήτης. Το όλο πλαίσιο πρέπει να το διαχειριστεί στρατηγικά, γιατί θα πρέπει να πάρει κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον. Με άλλα λόγια ο αγώνας της Κρήτης είναι πρακτικός κι όχι πια μια θεωρητική γενικολογία. Θα πρέπει να υπάρξει συντονισμός δυνάμεων μεταξύ της Περιφέρειας, των Δήμων, του Master Υδρογονανθράκων του ΤΕΙ Ηρακλείου. Έτσι θα δούμε εφαρμογές ζεόλιθου στις καλλιέργειες για την αντιμετώπιση του δάκου και στη συνέχεια του κατσίγαρου, για να περάσουμε πιο δυναμικά στην κατηγορία Ultra Premium και ταυτόχρονα να έχουμε ένα τοπικό προϊόν που προσελκύει τον Τουρισμό δίχως τα αρνητικά, αφού θα υπάρχει ποιότητα αυξημένη και μάλιστα χωρίς οσμές. Με το φυσικό αέριο θα έχουμε ενέργεια πιο φθηνή και μάλιστα δίχως ρύπανση για το περιβάλλον...

Η συνέχεια εδώ: http://lygeros.org/articles?n=24675&l=gr

Ν. Λυγερός - Στρατηγική ενέργεια και Master Υδρογονανθράκων

Το Συνέδριο για την προετοιμασία, τη στρατηγική βέβαια, της ενεργειακής Κρήτης δείχνει με τρόπο ζωντανό και έμπρακτο ότι η δημιουργία ενός Master Υδρογονανθράκων στο ΤΕΙ Ηρακλείου, που να ακολουθεί το επιτυχημένο παράδειγμα του ΤΕΙ Καβάλας, είναι πλέον άκρως απαραίτητο. Διότι με τα νέα δεδομένα όλοι βλέπουν πια ότι η Κρήτη ανοίγει δρόμο στους τομείς της ενέργειας και της στρατηγικής της σημασίας και αξιοποίησης μέσω μιας έξυπνης διαχείρισης. Είναι, λοιπόν, απαραίτητο να προετοιμαστούν και οι νέοι μας φοιτητές για αυτές τις προοπτικές, αφού θα απασχολήσουν άμεσα την Κρήτη. Δεν πρόκειται, λοιπόν, για ένα θεωρητικό Master χωρίς εφαρμογές, αλλά αντιθέτως για μια προετοιμασία πλαισίου για να ενεργοποιηθεί το πεδίο δράσης και στο νησί. Υπάρχουν ήδη καθηγητές αξιόλογοι που μπορούν να υποστηρίξουν το εγχείρημα επί τόπου και σίγουρα θα υπάρξουν και άλλοι ειδικοί που θα συνεισφέρουν με τον δικό τους τρόπο, όπως το κάνουν άλλωστε και στο ΤΕΙ Καβάλας για το ανάλογο Master...

Η συνέχεια εδώ: http://lygeros.org/articles?n=24674&l=gr

Ν. Λυγερός - Στρατηγική Κρήτη Ενέργειας

Η Κρήτη ετοιμάζει το μέλλον της στρατηγικά με την ενέργεια. Έχει αντιληφθεί ότι η πολιτική και η οικονομία, χωρίς ενέργεια και στρατηγική δεν μπορούν να έχουν εμβέλεια και παραμένουν κενές. Επίσης η Κρήτη έχει άλλους δύο βασικούς πυλώνες: τον τουρισμό και την ελαιοπαραγωγή. Συνεπώς υπάρχει ανάγκη για ενέργεια και αυτή πρέπει να είναι φιλική προς το περιβάλλον. Με άλλα λόγια πρέπει να είναι πράσινη. Σε αυτό το πλαίσιο, έχει σημασία ν' αντιληφθούμε πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος της Κρήτης για το μέλλον ολόκληρης της Ελλάδας, λόγω της γεωστρατηγικής, της τοποστρατηγικής και της χρονοστρατηγικής θέσης της στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Κρήτη δεν θα είναι μόνο ένα ενεργειακό πέρασμα αλλά και μία πηγή ενέργειας. Το σύμπλεγμα του EuroAsia Interconnector, του αγωγού φυσικού αερίου East Med, που είναι και τα δύο προγράμματα PCI της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τα 9 θαλάσσια οικόπεδα της Ελληνικής ΑΟΖ, δίνει τεράστιες δυνατότητες για το μέλλον. Επίσης το γεγονός ότι το EuroAsia Interconnector αρχίζει το 2017 με προοπτική να τελειώσει το 2020, δείχνει το δρόμο της υλοποίησης...

Η συνέχεια εδώ: http://lygeros.org/articles?n=24673&l=gr

Νέο γύρο ερευνητικών γεωτρήσεων για πετρέλαιο θα ξεκινήσει η Αίγυπτος

Η Αίγυπτος σχεδιάζει να ξεκινήσει ένα νέο γύρο ερευνητικών γεωτρήσεων για πετρέλαιο, την ερχόμενη εβδομάδα, προσφέροντας 11 τεμάχια στην περιοχή της Δυτικής Ερήμου και στον Κόλπο του Σουέζ, όπως δήλωσε σήμερα ο Αιγύπτιος Υπουργός Πετρελαίων Ταρέκ αλ-Μολά.

Ανέφερε ότι η Αίγυπτος σχεδιάζει ακόμη να ξεκινήσει, εντός αυτού του έτους, δυο νέους γύρους γεωτρήσεων για φυσικό αέριο.

(ΚΥΠΕ-Reuters/ΜΚ/ΜΜ)

Ν. Λυγερός- Η δυναμική της ενέργειας

Το Interconnector EuroAsia είναι η ζωντανή απόδειξη της δυναμικής της ενέργειας. Λόγω της δράσης του στο χώρο της υψηλής στρατηγικής διαμορφώνει καταστάσεις σε ολικό πεδίο και παίζει ταυτόχρονα σε τρεις χώρες την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ, πάντοτε βέβαια σε ένα ευρωπαϊκό πλαίσιο. Έτσι ενώνει χώρες με κοινά συμφέροντα για το μέλλον και δεν στέκεται σε τοπικές λύσεις άνευ ουσίας διότι είναι ανίκανες ν’ αλλάξουν την πραγματικότητα. Το Interconnector EuroAsia δεν είναι απλώς μια μελέτη αλλά μια ολοκληρωμένη πράξη που ενσωματώνει την Κρήτη και την Κύπρο, στην ενεργειακή Ευρώπη. Η εμβέλεια του έργου αυτού είναι απαραίτητη για ν΄αλλάξουν οριστικά τα δεδομένα της Κρήτης. Η διασύνδεση δεν είναι μόνο τοπική. Διότι επί της ουσίας μετατρέπει την Κρήτη και την Κύπρο σε κομβικά σημεία από τα οποία είναι αναγκαίο να περάσει κανείς αν θέλει ν΄αξιοποιήσει αποτελεσματικά την ηλεκτρική ενέργεια που παράγεται από το φυσικό αέριο των τριών χωρών. Με άλλα λόγια το Interconnector EuroAsia έχει άμεση σχέση με τις τρεις ΑΟΖ και με την τριμερή αφού υλοποιεί επί του πρακτέου αυτό το όραμα που έχει ένα διεθνές επίπεδο. Είναι λοιπόν σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι πρόκειται για μια καινοτομία που δεν υπήρξε ποτέ πριν για το νησί της Κρήτης...

Η συνέχεια εδώ: http://lygeros.org/articles?n=24564&l=gr

Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός - Εκμεταλλεύσιμα τα κοιτάσματα της Ανατολικής Μεσογείου παρά τις χαμηλές τιμές

Μετά την πρόσφατη πτώση των τιμών πετρελαίου κάτω από τα $40/βαρέλι, ειδικοί του πετρελαίου όσο και γνωστοί δημοσιογράφοι υποστήριξαν ότι μία αξιοποίηση ελληνικών κοιτασμάτων μέσα στην ΑΟΖ της χώρας μας είναι ασύμφορη δεδομένου ότι το κόστος εξόρυξης είναι εξαιρετικά υψηλό.
Όπως θα δούμε η αλήθεια είναι πολύ πιο διαφορετική (Εικ.1).

Μόλις πριν έξι μήνες ανακαλύφθηκε στην γειτονιά μας το υπεργιγαντιαίο (supergiant) κοίτασμα Ζορ με αποθέματα ~26 τρισεκατομμυρία κυβικά πόδια (Tcf), σε θαλάσσιο βάθος ~1500 μέτρων και σε βάθος γεώτρησης 4.150 μέτρων κάτω από τον βυθό της θάλασσας. Σύμφωνα με την σύμβαση της εταιρείας ΕΝΙ με την Αίγυπτο, το 40% της παραγωγής του φυσικού αερίου θα παρακρατείται από την εταιρεία για την απόσβεση των επενδύσεων ανάπτυξης του κοιτάσματος και το υπόλοιπο 60% θα μοιράζεται μεταξύ της ΕΝΙ (35%) και του αιγυπτιακού κράτους (65%). Το αναμενόμενο συνολικό ύψος της επένδυσης ανάπτυξης του κοιτάσματος εκτιμάται ότι θα ανέλθει σε $8 Δις, ενώ οι συνολικές ερευνητικές δαπάνες εντοπισμού και περιχάραξης του κοιτάσματος ανήλθαν στο $1 Δις. Οι ετήσιες δαπάνες εκμετάλλευσης του κοιτάσματος υπολογίστηκαν ότι με βάση την διεθνή πρακτική θα μπορούσαν να φθάσουν στο ύψος του $1 Δις. Η διάρκεια δε της περιόδου εκμετάλλευσης του κοιτάσματος προσδιορίζεται από τη σύμβαση σε 30 χρόνια από την έναρξη της παραγωγής του.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία υπολογίσαμε το Τεχνικό Κόστος Παραγωγής (Τ.Κ.Π.) που αναμένεται να επιβαρύνει την εταιρεία ΕΝΙ στο κοίτασμα Ζορ της Αιγύπτου. Να υπενθυμίσουμε ότι το κόστος αυτό υπολογίζεται πρό καταβολής οποιωνδήποτε φόρων μεριδίων ή μισθωμάτων προς το κράτος και ορίζεται ως ο λόγος του συνόλου των δαπανών έρευνας, ανάπτυξης και εκμετάλλευσης που πραγματοποιήθηκαν επί 30 χρόνια από την εταιρεία ΕΝΙ δια των αναμενόμενου όγκου αποθεμάτων φυσικού αερίου που πρόκειται να ανακτηθεί από το κοίτασμα.

Τ.Κ.Π. = Συνολικό Κόστος Επένδυσης 30ετίας / Απολήψιμα Αποθέματα Φυσικού Αερίου

Το κόστος αυτό εκφράζεται σε $/χίλια κυβικά πόδια ($/Μcf) ή σε $/αντίστοιχα βαρέλι πετρελαίου ($/bbl). Είναι φανερό ότι το τεχνικό κόστος παραγωγής πρέπει να είναι αρκετά υψηλότερο από την τιμή αγοράς φυσικού αερίου που προσφέρει η αιγυπτιακή κυβέρνηση ώστε να μπορεί η ΕΝΙ να ανταποκριθεί στις οικονομικές υποχρεώσεις της προς το κράτος & ταυτόχρονα να έχει και το ανάλογο κέρδος της. Με δεδομένο δε ότι η αιγυπτιακή κυβέρνηση θα αγοράζει από την ΕΝΙ το φυσικό αέριο σε τιμές που θα κυμαίνονται από μία ελάχιστη $4/Μcf έως μία μέγιστη $5,88/Mcf, το αναμενόμενο τεχνικό κόστος πρέπει βεβαίως να είναι αρκετά μικρότερο από τις τιμές αυτές...

Η συνέχεια εδώ: http://lygeros.org/articles?n=24531&l=gr

Συνέντευξη του Νίκου Λυγερού στο Ράδιο Έβρος. Νέα Ορεστιάδα. 13/04/2016

Συνέντευξη του Νίκου Λυγερού στο Ράδιο Έβρος. Νέα Ορεστιάδα. 13/04/2016.

Διάλεξη Ν. Λυγερού: ''Η Στρατηγική σημασία του LNG για τη Θράκη''

Διάλεξη του Νίκου Λυγερού με θέμα: "Η Στρατηγική σημασία του LNG για τη Θράκη". Αίθουσα: Επιμελητήριο Ν. Έβρου 3ος όροφος, Αλεξανδρούπολη. Τρίτη 12 Απριλίου 2016. 

Συνέντευξη του Ν. Λυγερού στο ράδιο Maximum με τον Δ. Κολλιό 12/04/2016

Συνέντευξη του Ν. Λυγερού στο ράδιο Maximum με τον Δ. Κολλιό 12/04/2016.

Ν. Λυγερός - Η Ελλάδα θα τα καταφέρει

Ότι η Ελλάδα θα τα καταφέρει, είναι το μόνο σίγουρο, αλλά το θέμα είναι με ποιον και όχι πώς. Γιατί το πώς είναι διαχρονικό και είναι πάντα στο πλαίσιο του Ελληνισμού. Το πρόβλημα είναι πόση σπατάλη χρόνου μπορούμε να αντέξουμε μέχρι να γίνει κατανοητό από όλους ότι ο δογματισμός που ανήκει σε άλλες εποχές δεν μπορεί ν’ αλλάξει τίποτα και βέβαια δεν μπορεί να έχει μέλλον για να προσφέρει προοπτικές στην πατρίδα μας. Διότι το πρόβλημα για την Ελλάδα δεν είναι το μέλλον αλλά απλώς το παρόν. Και ο λόγος είναι απλός με την έννοια ότι κατανοούμε πια ότι μερικοί θεωρούν ότι μετά από αυτούς, δεν υπάρχει τίποτα. Εμείς όμως, θα είμαστε εδώ ακόμα και μετά, δηλαδή μετά το τέλος τους και θα πρέπει να σηκώσουμε το ανάστημα για να ανταπεξέλθουμε στις καταστροφικές επιλογές που έχουν γίνει εις βάρος του ελληνικού λαού και της πατρίδας μας. Διότι ακόμα και η επιβίωση έχει κάποιο κόστος και αυτό δεν πρέπει να ξεπεράσει τα όρια για να είναι αναστρέψιμο το πεδίο δράσης. Έτσι εμφανίζεται και αυτή η έννοια που απουσιάζει στο μυαλό των περισσότερων που δεν βλέπουν συνολικά τις επιπτώσεις των ελέγχων κεφαλαίων, του προσφυγικού, του αγροτικού και βέβαια την καθυστέρηση σε δραματικό επίπεδο των αποφάσεων περί στρατηγικής ενέργειας μέσω της ελληνικής ΑΟΖ...

Ν. Λυγερός - Η θαλάσσια αντίσταση

Αντί ν’ ασχολούμαστε με λεπτομέρειες όσον αφορά στο προσφυγικό και την τρομοκρατία, θα ήταν καλό να εξετάσουμε αυτά τα προβλήματα στο πλαίσιο της υψηλής στρατηγικής. Έτσι, μ’ αυτόν τον τρόπο, θα βλέπαμε ότι η ουσία δεν είναι στο Αιγαίο ως ζώνη επαφής και επιχείρησης, αλλά η ΑΟΖ σε μεσογειακό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Όταν εξετάζουμε τις βλέψεις της τρομοκρατικής οργάνωσης πάνω σ’ ένα χάρτη, βλέπουμε βέβαια ότι η Μεσόγειος παίζει έναν κυρίαρχο ρόλο και γι’ αυτό το λόγο θα έπρεπε να της δώσουμε περισσότερο σημασία, για ν’ αντισταθούμε σε υψηλό επίπεδο. Διότι η διαχείριση της Μεσογείου, ακόμα και για το θέμα των υδρογονανθράκων, αποτελεί και ενεργειακή ασφάλεια και αντίσταση στην έννοια του μονοπωλίου της Μέσης Ανατολής, που προσπαθεί να εκμεταλλευτεί στο έπακρον η τρομοκρατική οργάνωση Daesh. Αν τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης είχαν λιγότερο ενεργειακή εξάρτηση και μπορούσαν να αξιοποιήσουν αυτόχθονες πηγές ενέργειας, αμέσως αυτό θα ήταν ένα πλήγμα στην τρομοκρατία που ποντάρει στα πηγάδια πετρελαίου που είναι εύκολα προσβάσιμα...

Η συνέχεια εδώ: http://lygeros.org/articles?n=24406&l=gr

Ν. Λυγερός - Μεσογειακή ΑΟΖ ενάντια στην τρομοκρατία

Όλοι μιλούν για το προσφυγικό, αλλά λίγοι εξετάζουν επί της ουσίας τα τρομοκρατικά κρούσματα. Κάθε φορά θεωρούν ότι αποτελούν εξαιρέσεις σ’ ένα κλασικό κόσμο, όπου υποτίθεται κυριαρχεί η ειρήνη. Όμως, αυτή η απλοϊκή προσέγγιση έχει τα όριά της όταν ανακαλύπτουν επιτέλους, τουλάχιστον μερικοί, ότι η τρομοκρατική οργάνωση Daesh χρησιμοποιεί κι εκμεταλλεύεται πηγές ενέργειας, όπως είναι το πετρέλαιο, για να τροφοδοτήσει τον απαράδεκτο μηχανισμό της. Διότι πολύ απλά αξιοποιεί την ενεργειακή εξάρτηση για να προωθήσει τα συμφέροντά της, όπως άλλωστε κάνουν και τα κράτη που την υποστηρίζουν οικονομικά. Σ’ αυτό το πλαίσιο, εμφανίζεται το προσφυγικό, όχι πια ως ανεξάρτητο φαινόμενο, αλλά ως επίπτωση αυτής της απάνθρωπης δράσης που αποτελεί έγκλημα κατά της Ανθρωπότητας. Είναι λοιπόν σημαντικό ν’ αντιληφθούμε έμπρακτα, τουλάχιστον στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αν δεν γίνεται τοπικά λόγω δογματισμού, ότι η αξιοποίηση της μεσογειακής ΑΟΖ ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο δεν είναι μόνο ένα θέμα που αφορά τον οικονομικό τομέα, όπως νομίζουν οι περισσότεροι...

Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός, Α. Φώσκολος - Στόχοι φυσικού αερίου στο κυπριακό θαλάσσιο οικόπεδο 11 της TOTAL

Είναι γνωστό ότι στο τέλος του 2016 η εταιρεία Total, η οποία είναι o διαχειριστής (operator) του κυπριακού θαλάσσιου οικοπέδου 11, ετοιμάζεται να πραγματοποιήσει την πρώτη της ερευνητική γεώτρηση. Πιστεύουμε ότι θα είναι μία καθοριστική στιγμή για την Κυπριακή Δημοκρατία, δεδομένου του μεγέθους των αναμενόμενων αποθεμάτων φυσικού αερίου στην περιοχή και της απουσίας οποιασδήποτε γεωγραφικής τουρκικής διεκδίκησης επί των οικοπέδων και αποθεμάτων αυτών. Με βάση τις σεισμικές καταγραφές τριών διαστάσεων (3D) της Νορβηγικής PGS και την ύπαρξη της γειτονικής στο οικόπεδο 11 ανακάλυψης του υπεργιγαντιαίου κοιτάσματος Ζορ, υπολογίσαμε ότι η πιθανότητα να συναντήσει η πρώτη γεώτρηση της Total φυσικό αέριο είναι της τάξης του 66%. Με δεδομένη μία μέση παγκόσμια πιθανότητα ανακάλυψης υδρογονανθράκων της τάξης του 10% η πιθανότητα αυτή είναι πολύ υψηλή. Είναι επίσης εξαιρετικά ενδιαφέρον να αναφερθεί ότι εν όψει του 3ου κυπριακού γύρου αδειοδοτήσεων η εταιρεία PGS ανάρτησε για πρώτη φορά στην ιστοσελίδα της στόχους Υφάλων Μειοκαινικών ασβεστολίθων (τύπου Ζορ) στο θαλάσσιο οικόπεδο 11 (Εικ.1)...

Η συνέχεια εδώ: http://lygeros.org/articles?n=24391&l=gr

Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός - Η αξία της ΑΟΖ

Η αξία της ΑΟΖ έχει γίνει αντιληπτή μόνο στην Κύπρο. Στην Ελλάδα υπάρχουν ακόμα πολιτικοί και ολόκληρη κυβέρνηση που δεν ξέρει καν να αντιγράψει το κυπριακό μοντέλο. Ενώ δεν χρειάζεται ούτε να το κατανοήσει για να ανακαλύψει τα οφέλη του. Αλλά τώρα φαίνεται με ξεκάθαρο τρόπο ότι για την Ελλάδα χρειάζεται αποκάλυψη. Η ιδεολογία του κενού, ο δογματισμός και η ανικανότητα δεν επιτρέπουν καμία ανακάλυψη εκ των έσω. Όλες οι χώρες που είναι γύρω μας αξιοποιούν και μάλιστα αποτελεσματικά την ΑΟΖ τους. Οι πρόσφατες εξελίξεις μετά την επανάσταση που προκάλεσε η ανακάλυψη του υπεργιγαντιαίου κοιτάσματος ΖΟΡ έχουν αλλάξει όλη την έρευνα στον τομέα των υδρογονανθράκων και ειδικά στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Αλλά βλέπουμε ότι ακόμα δεν έχουμε προχωρήσει για το μεγάλο διαγωνισμό ενώ έχουμε μόνο τρεις εταιρείες που είναι υποψήφιες και μάλιστα με μη ανταγωνιστικό τρόπο στα θαλάσσια οικόπεδα 1, 2 και 10. Και αυτό γίνεται ενώ η Κύπρος πρόλαβε να κάνει και τρίτο γύρο αδειοδότησης που λήγει πριν, αφού στην Ελλάδα δόθηκε κι άλλη παράταση λόγω ανικανότητας και έλλειψης βούλησης...

Η συνέχεια εδώ: http://lygeros.org/articles?n=24375&l=gr

Ν. Λυγερός - Η ανανέωση της ENI-Kogas

Η ανανέωση της άδειας της ENI-Kogas για τα θαλάσσια οικόπεδα 2, 3 και 9 της κυπριακής ΑΟΖ, έρχεται να επιβεβαιώσει όχι μόνο τις προβλέψεις μας, αλλά ταυτόχρονα να ενισχύσει την πεποίθησή μας για το τεράστιο ενδιαφέρον που έχει η περιοχή για τον τομέα των υδρογονανθράκων. Έτσι οι τεχνητές επιφυλάξεις μερικών έχουν πλέον εξαφανιστεί εντελώς, διότι δεν μπορούν να υποστηριχθούν από την πραγματικότητα. Επίσης το γεγονός ότι η ENI-Kogas δεν άφησε κανένα θαλάσσιο οικόπεδο από τα τρία για το οποία πλήρωσε ως bonus υπογραφής 150 εκατομμύρια ευρώ, αποδεικνύει ότι το ενδιαφέρον της είναι ήδη συμφέρον. Έτσι και το θέμα του ενεργειακού λιμανιού επανέρχεται με ενισχυμένο τρόπο, αφού ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί ότι πρόκειται για μια αποτελεσματική επένδυση για την Κύπρο. Αν όμως συνυπολογίσουμε αυτά τα δεδομένα με το γεγονός ότι ο τρίτος γύρος αδειοδότησης αφορά στα θαλάσσια οικόπεδα 6, 8 και 10, τότε έχουμε μια συμπληρωμένη εικόνα για όλη την κυπριακή ΑΟΖ. Βλέπουμε με αυτό τον τρόπο, ότι τίποτα δεν σταμάτησε την όλη διαδικασία, ενώ αρχικά μας έλεγαν ότι οι διαπραγματεύσεις θα έχουν επιπτώσεις κι ότι θα έπρεπε να πάψουμε τις ενέργειες μας στον τομέα των υδρογονανθράκων για να δώσουμε μια καλή εικόνα στην άλλη πλευρά. Ευτυχώς που τελικά επιλέχθηκε η στρατηγική που έχουμε προωθήσει και η οποία αποδεικνύεται ότι είναι πιο δυναμική από κάθε άλλη...