%2B-%2B%CE%9D%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82%2B%CE%9B%CF%85%CE%B3%CE%B5%CF%81%CF%8C%CF%82.%2BGreek%2BEEZ%2B-%2BNikos%2BLygeros.jpeg "Greek EEZ-Ελληνική ΑΟΖ, ΑΟΖ Κύπρου")
Η ορθολογική ανάλυση του θέματος της ΑΟΖ αναδεικνύει αντικειμενικά ότι αποτελεί ένα στρατηγικό πλεονέκτημα. Θέλουμε δεν θέλουμε, αυτό είναι πλέον γεγονός. Μπορούμε βέβαια να το κρύψουμε από τον εαυτό μας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει. Μπορούμε βέβαια να μην του δώσουμε την επαρκή σημασία, αλλά αυτό δεν θα ισχύει για τους αντιπάλους μας. Κατά κάποιο τρόπο πρέπει ν' αποδειχθούμε ότι η έννοια της ΑΟΖ έχει σημασία, ανεξάρτητα από το πολιτικό πλαίσιο, διότι δεν είμαστε ο μοναδικός παίκτης, κατά συνέπεια αυτή η ανεξαρτησία, αν δεν ενταχθεί σ' ένα συμμαχικό πεδίο δράσης, θα παραμείνει ένα πλαίσιο όπου θα παίξουν εις βάρος μας οι άλλοι παίκτες. Και ο λόγος είναι απλός: γεωστρατηγικά και τοποστρατηγικά, η ελληνική ΑΟΖ έχει τεράστια σημασία, όχι μόνο για μας, και κατ' επέκταση για όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για τους αντιπάλους μας που προτιμούν να μην τη θεσπίσουμε καν και να μην συμπράξουμε διακρατικές συμφωνίες, διότι αυτή η αδράνεια θα τους προσφέρει μεγάλες δυνατότητες κινήσεων σ' ένα πλαίσιο, το οποίο θα είναι ελεύθερο. Η μη συνειδητοποίηση αυτού του νοητικού σχήματος θα προκαλέσει εις βάρος μας μεγάλα προβλήματα με επιπτώσεις για το μέλλον που δύσκολα μπορούμε να προβλέψουμε με τα τωρινά δεδομένα, τόσο μεγάλη θα είναι η αλλαγή φάσης. Αν επιμείνουμε λοιπόν σε αυτήν την αδράνεια σκέψης και κατάλληλων αποφάσεων, θα έρθουν απλά να μας το υπενθυμίσουν οι αντίπαλοί μας δίχως κανένα δισταγμό, διότι γνωρίζουν πολύ καλά τα πλεονεκτήματα και τις δυνατότητες που προσφέρει η ελληνική ΑΟΖ. Η ιδιότητα της ΑΟΖ με τα 200 ΝΜ της, να προσφέρει τη δυνατότητα μετασχηματισμού ακριτικών νησιών σε ελκυστές με μεγάλη δεξαμενή έλξης, δεν είναι βέβαια άσχετη με το θέμα. Διότι αυτό που θεωρούμε συνήθως ως ένα αδύναμο στοιχείο, μετατρέπεται με αυτόν τον τρόπο σε μία σημαντική βάση ελέγχου μίας μεγάλης περιοχής, η οποία έχει την ικανότητα να επεκτείνει το χώρο δράσης μας, δίχως να έχει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η έννοια των 12 ΝΜ. Αυτή η μεγάλη αλλαγή φάσης της θεώρησης των δεδομένων του Αιγαίου συμπεριλαμβάνοντας το Καστελλόριζο και τη Γαύδο, είναι σημαντικότατη. Το θέμα δεν είναι να εκμεταλλευτούμε απλώς μία ευκαιρία, όπως πιστεύουν οι περισσότεροι, αλλά πραγματικά να εδραιώσουμε τη θέση μας σε μία ανθεκτική βάση. Έτσι, το να δεχτούμε πιέσεις για αυτό το θέμα δεν είναι μόνο αναμενόμενο, αλλά απαραίτητο, διότι μόνο η έννοια της επικάλυψης οδηγεί στις διακρατικές συμφωνίες, οι οποίες αναδεικνύουν σταθερά σημεία, τα οποία βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση από τα σύνορα με τη συμβατική τους έννοια. Όλα αυτά δεν είναι μία ουτοπία, διότι η Κύπρος με το παράδειγμά της έχει αποδείξει ότι ευσταθούν κι είναι ορθολογικά, ακόμα και σε μία κατάσταση κρίσης. Ο πραγματικός μας εχθρός δεν είναι παρά μόνο μία μορφή ηττοπάθειας, η οποία μας οδηγεί να μην πιστεύουμε στις ικανότητες και δυνατότητές μας. Όλα τα άλλα είναι λεπτομέρειες. Είναι λοιπόν σημαντικό να απελευθερωθούμε από τις φοβίες μας που μας παραλύουν τη σκέψη και δεν επιτρέπουν τη στρατηγική μας δράση...
Το 1973 ανακαλύφθηκε στη θαλάσσια περιοχή Θάσου από την εταιρεία OCEANIC το κοίτασμα πετρελαίου του Πρίνου και φυσικού αερίου της Ν.Καβάλας. Την εκμετάλλευση ανέλαβε η Κοινοπραξία Πετρελαίων Β.Αιγαίου (NAPC), με διαχειριστή την Καναδική εταιρεία DENISON MINES, με τη Σύμβαση Διανομής της Παραγωγής (Ν. 98/75 μεταξύ ελληνικού Δημοσίου και NAPC).Η παραχώρηση αποτελείται από 3 τμήματα: το Παραγωγικό Τμήμα Πρίνου και Ν. Καβάλας, τα Δεύτερα Τμήματα Εκμετάλλευση και την Ερευνητική Περιοχή. Το 1981 έγινε η έναρξη παραγωγής Πετρελαίου Πρίνου, με μέγιστη παραγωγή το 1986 30.000 β/ημ. Το σύνολο απολήψιμων αποθεμάτων μέχρι τώρα ανέρχεται περίπου σε 120 εκατ. β. Σήμερα η παραγωγή είναι μικρότερη των 2.000 β/ημ. λόγω ωρίμανσης του κοιτάσματος και απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις στην περιοχή για την αύξηση της παραγωγής.
Το κοίτασμα φυσικού αερίου της Ν.Καβάλας αφού απέδωσε 615 εκατ. κ.μ. αερίου εξαντλήθηκε το 1993 και χρησιμοποιήθηκε έκτοτε μόνο για την αύξηση αποληψιμότητας των παραγωγικών γεωτρήσεων του Πρίνου (gas lift). Με πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης πρόκειται να αρχίσει σύντομα η διαδικασία διαγωνισμού, για m μετατροπή του σε υπόγεια αποθήκευση φυσικού αερίου.
Κατόπιν μιας σειράς τροποποιητικών συμβάσεων της Αρχικής Σύμβασης του Ν.98/95, το ελληνικό Δημόσιο μέσω της ΔΕΠ, ΔΕΠ-ΕΚΥ και ΕΛΠΕ, συμμετείχε στα Δεύτερα Τμήματα Εκμετάλλευσης με ποσοστό 15%, 35% και στην Ερευνητική Περιοχή με ποσοστό 25%.
Το 1999, αφού το 1998 είχε προηγηθεί η κατάργηση της ΔΕΠ ΕΚΥ με τη δημιουργία των ΕΛΠΕ και την εν συνεχεία μετοχοποίησής τους, αποχώρησε η κοινοπραξία (NAPC), και με την Τρίτη Τροποποιητική Σύμβαση του Ν. 98/75 που κυρώθηκε με τον Ν.2779/99, αφενός μεν λύθηκε η σύμβαση του Ν.98 με την ανάδοχο κοινοπραξία (στην οποία ήδη συμμετείχε το Δημόσιο) στις περιοχές εκμετάλλευσης (παραγωγικά και δεύτερα τμήματα), διατηρήθηκαν όμως τα δικαιώματά της στην Ερευνητική Περιοχή, αφετέρου δε, με τον ίδιο νόμο το Δημόσιο παραχώρησε την περιοχή εκμετάλλευσης στην εταιρεία ΚΑΒΑΛΑ OIL (ΕΥΡΩΤΕΧΝΙΚΗ ΑΕ 67% Συνεταιρισμό Εργαζομένων 33%), προκειμένου να συνεχιστεί η εκμετάλλευση των υπαρχόντων κοιτασμάτων, να διατηρηθεί η δραστηριότητα στην περιοχή και να ενισχυθεί η απασχόληση της τοπικής κοινωνίας.
Για την ενίσχυση της διασφάλισης της βιωσιμότητας της δραστηριότητος τέθηκε ειδική διάταξη στον Ν.2779/99 (άρθρο 16 παρ.8) που υποχρέωνε τον ανάδοχο να πουλά το σύνολο της παραγωγής υδρογονανθράκων της παραχώρησης στα ΕΛΠΕ και την υποχρέωση των ΕΛΠΕ να αγοράζουν το σύνολο της παραγωγής.
Σημειώνεται ότι πριν από την ισχύ του Ν.2779/99 ο Ανάδοχος δεν είχε περιοριστικούς όρους και πουλούσε μέρος της παραγωγής στην BP Γαλλίας.
Το 2008 η Energean Greece εξαγόρασε το 100% των μετοχών της ΕΥΡΟΤΕΧΝΙΚΗΣ. Η νέα ανάδοχος τελικά εταιρεία, ENERGEAN OIL & GAS και μητρική της ΚΑΒΑΛΑ OIL, προχώρησε σε νέες ερευνητικές δραστηριότητες στην περιοχή επιτυγχάνοντας, πρόσφατα μάλιστα, τον Οκτώβριο του 1912 την τροποποίηση άρθρων της σύμβασης, ώστε να εναρμονιστεί με την ισχύουσα νομοθεσία και τη διεθνή πρακτική, με επέκταση του χρόνου εκμετάλλευσης για 25 χρόνια.
Παρ' όλα αυτά, η διάταξη της σύμβασης (η οποία συνέχιζε να ισχύει), για υποχρεωτική πώληση του συνόλου της παραγωγής πετρελαίου της Παραχώρησης του Πρίνου, στα ΕΛΠΕ, εκτός του ότι αποτελούσε τροχοπέδη για την εφαρμογή του επενδυτικού προ γράμματος της Energean, ήταν αντίθετη με την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την κατάργηση των μονοπωλίων, αφού καθόριζε μία ιδιωτική εταιρεία τους όρους πώλησης των προϊόντων μιας άλλης ιδιωτικής εταιρείας. Η τροποποίηση του νόμου με την κατάργηση της επίμαχης παραγράφου επιτρέπει στην Energean να διαπραγματευτεί και να πετύχει καλύτερους όρους πώλησης των προϊόντων της.
Η Συμφωνία
Η μακροχρόνια συμφωνία που πέτυχε με την BP, με καλύτερους από τους μέχρι σήμερα ισχύοντες όρους, για την αγορά του συνόλου της παραγωγής για τα επόμενα 6 χρόνια, επιτρέπει μακροχρόνιο σχεδιασμό για επενδύσει με στόχο την αύξηση της παραγωγής.
Ήδη η Energean εξήγγειλε την πραγματοποίηση 5 νέων γεωτρήσεων στον κόλπο της Καβάλας και νέο επενδυτικό πρόγραμμα που ξεπερνά τα 150 εκατ. ευρώ, τη διετία 2014-15, καθώς με όπλο τη συμφωνία με την BP, θα μπορεί να εξασφαλίσει τραπεζική χρηματοδότηση με καλύτερους όρους.
Πραγματοποίηση επενδύσεων σημαίνει είσοδο τεχνολογίας και τεχνογνωσία στη χώρα, αύξηση παραγωγής, μεγαλύτερο όγκο πωλήσεων, περισσότερα κέρδη, μεγαλύτερα έσοδα για το Δημόσιο (φόρος 20% και έσοδα από δικαιώματα, royalties, ανάλογα με την αύξηση της παραγωγής), έσοδα για την τοπική κοινωνία (5% των κερδών), διασφάλιση των θέσεων εργασίας και νέες ευκαιρίες, σε μία περίοδο που οι δυνατότητες απασχόλησης έχουν μειωθεί δραματικά.
Εάν επιτευχθεί ο διπλασιασμός της παραγωγής και παράλληλα προχωρήσουν οι έρευνες και η ανάπτυξη σε άλλες περιοχές για τις οποίες ήδη έχουν γίνει ή πρόκειται να γίνουν διαγωνισμοί, τότε η Ελλάδα θα στείλει ένα δυνατό μήνυμα αξιοπιστίας στους υποψήφιους επενδυτές του τομέα, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες, σε μία περίοδο που οι δυνατότητες απασχόλησης έχουν μειωθεί δραματικά.
Τερέζα Φωκιανού, Πρόεδρος και ΔΣ FLOW ENERGY, πρ. Δ/νων Σύμβουλος και ΔΣ ΔΕΠ-ΕΚΥ
Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία
%2B-%2B%CE%9D%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82%2B%CE%9B%CF%85%CE%B3%CE%B5%CF%81%CF%8C%CF%82.%2BGreek%2BEEZ%2B-%2BNikos%2BLygeros.jpeg)
--%CE%9D%CE%AF%CE%BA%CE%BF%CF%82+%CE%9B%CF%85%CE%B3%CE%B5%CF%81%CF%8C%CF%82,+%CE%9F%CE%B9+%CE%BA%CE%B9%CE%BD%CE%AE%CF%83%CE%B5%CE%B9%CF%82+%CE%B3%CE%B9%CE%B1+%CF%84%CE%B7%CE%BD+%CE%91%CE%9F%CE%96.jpg "Οι κινήσεις για την ΑΟΖ")
