Τα προαπαιτούμενα για να τρέξουν οι έρευνες στη Νότια Κρήτη

Η ανακάλυψη του κοιτάσματος φυσικού αερίου Zohr στην Αιγυπτιακή ΑΟΖ, έχει αναβαθμίσει το ενδιαφέρον και για τη Νότια Κρήτη. Απαιτείται η δραστηριοποίηση εταιρειών με μεγάλες οικονομικές δυνατότητες και τεχνογνωσία σε βαθιά νερά.

Η εξασφάλιση συνθηκών διαφάνειας και οι εγγυήσεις για οικονομική και νομοθετική σταθερότητα, είναι κάποιοι από τους απαραίτητους παράγοντες για την προσέλκυση επενδυτών στην έρευνα και παραγωγή πετρελαίου.

Τα παραπάνω τονίζει μιλώντας στο Euro2day.gr η κ. Τερέζα Φωκιανού, πρώην διευθύνουσα σύμβουλος της Δημόσιας Επιχείρησης Πετρελαίου –ΕΚΥ (δημόσιου φορέα έρευνας που εκπροσωπούσε το Δημόσιο στις ερευνητέες περιοχές ο οποίος συγχωνεύθηκε στα ΕΛ.ΠΕ.) και σήμερα CEO της εταιρείας συμβούλων Flow Energy.

Ειδικότερα και με αφορμή τις εξελίξεις στην ΝΑ Μεσόγειο με την ανακάλυψη από την ιταλική ΕΝΙ, του τεράστιου κοιτάσματος φυσικού αερίου Zohr στην Αιγυπτιακή ΑΟΖ, η κ. Φωκιανού επισημαίνει ότι η συγκεκριμένη περιοχή στην οποία περιλαμβάνεται και η Νότια Κρήτη, έχει αναβαθμιστεί ακόμη περισσότερο ως περιοχή υψηλού ενδιαφέροντος για έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων με ενεργό δραστηριότητα μεγάλων πετρελαϊκών εταιρειών, ανεξάρτητα από την παρούσα κατάσταση της αγοράς (χαμηλές τιμές).

Παρατηρεί ωστόσο, ότι η έρευνα στη θαλάσσια περιοχή της Ν. Κρήτης, απαιτεί εξελιγμένη τεχνολογία και εμπειρία (ιδιαίτερα όταν πρόκειται να επιχειρήσουν σε βαθιά νερά) καθώς και τεράστια κεφάλαια, χαρακτηριστικά τα οποία διαθέτουν μόνο μεγάλες διεθνείς πετρελαϊκές εταιρείες. Για την προσέλκυσή τους, αυτό που απαιτείται, σύμφωνα με την κ. Φωκιανού, είναι η διασφάλιση πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας και μακροχρόνιας ενεργειακής πολιτικής, ανεξαρτήτως κυβερνητικών αλλαγών ή άλλων συμφερόντων.

Για τον αρνητικό ρόλο που διαδραματίζουν οι χαμηλές τιμές πετρελαίου στις έρευνες υδρογονανθράκων, η κ. Φωκιανού επισημαίνει ότι αυτό το πραγματικό γεγονός μπορεί να λειτουργήσει και θετικά. Όπως τονίζει, από τη στιγμή που οι χαμηλές τιμές μεταθέτουν στο μέλλον τα ερευνητικά προγράμματα των εταιρειών, προσφέρεται χρονικό περιθώριο για μια σοβαρή προετοιμασία και σχεδιασμό των απαιτούμενων ενεργειών της χώρας μας, για την επίτευξη των στόχων της στο συγκεκριμένο τομέα.

Αυτοί, σύμφωνα με την ίδια θα πρέπει να είναι η προσέλκυση αξιόπιστων επενδυτών που θα είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν τα υψηλά ρίσκα των προσφερόμενων περιοχών (βαθιά νερά και ελάχιστα ερευνημένες θαλάσσιες περιοχές), οι οποίες ωστόσο στις περιπτώσεις επιτυχίας προσφέρουν και πολύ υψηλές αποδόσεις.

Έτσι, μεταξύ άλλων η Πολιτεία θα πρέπει:

-να σχεδιάσει το κανονιστικό-θεσμικό πλαίσιο, (Fiscal Regime), με γνώμονα την μεγιστοποίηση των εσόδων από την εκμετάλλευση των διαθέσιμων πηγών πετρελαίου και φυσικού αερίου, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα την ανταγωνιστικότητα του τόσο σε διεθνές όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.

-να σχεδιάσει και να παρέχει ξεκάθαρους και λεπτομερείς όρους στη δημόσια προκήρυξη (tender), με αναλυτικό χρονικό πλαίσιο και την αυστηρή εφαρμογή του, σύμφωνα με την διεθνή πρακτική.

-να παρέχει λεπτομερές περίγραμμα του σχεδίου σύμβασης για τους πιθανούς επενδυτές (draft contract), βάσει του οποίου θα ακολουθήσει η διαπραγμάτευση μετά την επιλογή των υποψηφίων επενδυτών

-να δημιουργήσει ένα κλίμα για πετρελαϊκές επενδύσεις, με ανταγωνιστική και βιώσιμη ισορροπία μεταξύ των κρατικών συμφερόντων και των διεθνών επενδυτών του τομέα.

-να κάνει προσεκτική επιλογή των προς παραχώρηση περιοχών (καθορισμός ανάλογα με το ρίσκο και τα τεχνικά δεδομένα) για τον προσδιορισμό του ελαχίστου τιμήματος και του επενδυτικού προγράμματος.

Απαιτούμενες κρίσιμες ενέργειες

Καταλήγοντας η CEO της Flow Energy, τονίζει ότι στις απαιτούμενες άμεσες ενέργειες, είναι η επιλογή υψηλά εξειδικευμένου προσωπικού στον αρμόδιο φορέα των υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) και η ενεργοποίησή του, με σκοπό την υπεύθυνη οργάνωση της διαδικασίας, την διαχρονική και διακομματική σταθερότητα, την εκπλήρωση των υποχρεώσεων σύμφωνα με τους στόχους της μακροχρόνιας ενεργειακής πολιτικής για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης από τους πιθανούς επενδυτές.

Ο αρμόδιος φορέας η ΕΔΕΥ, θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να διαχειρίζεται την κρατική συμμετοχή σε περίπτωση που κρίνεται σκόπιμο. Η δυνατότητα αυτή επισημαίνει η κ. Φωκιανού παρέχεται από τη σχετική οδηγία της ΕΕ. Ωστόσο δεν έχει ληφθεί υπ' όψιν στη νομική σύσταση της ΕΔΕΥ

Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός, Τ. Φωκιανού, Α. Φώσκολος - Νέο μοντέλο ερευνών στην Ανατολική Μεσόγειο το φυσικό αέριο παλαιολιμνοθαλασσών

Οι τελευταίες έρευνες της ιταλικής εταιρείας "ΕΝΙ" μέσα στην αιγυπτιακή ΑΟΖ με την ανακάλυψη του υπεργιγαντιαίου κοιτάσματος Zohr, έδωσαν νέα και ισχυρή ώθηση στις προοπτικές ανακάλυψης νέων γιγαντιαίων στόχων κοιτασμάτων φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο (Εικ.1). Οι στόχοι αυτοί εντοπίζονται σε παλαιο-υψηλά ασβεστολίθων που καλύφθηκαν με άλατα της εποχής του Μεσσηνίου.

Οι παραπάνω προοπτικές έχουν ήδη συναρπάσει ένα μεγάλο αριθμό επιστημόνων, οι οποίοι έχουν αρχίσει να αναθεωρούν παλαιότερα γεωλογικά μοντέλα της ανώτερης Μειοκαινικής περιόδου στην Μεσογείο. Η περίοδος αυτή που έγινε πριν περίπου 5.000.000 χρόνια, αφορά την λεγόμενη κρίση αλμυρότητας του Μεσσηνίου, κατά την οποία, υπό την πίεση της Αφρικανικής πλάκας, το στενό του Γιβραλτάρ έκλεισε και η Μεσόγειος θάλασσα εξατμίστηκε. Το γεγονός αυτό οδήγησε σε μία εκτεταμένη περιβαλλοντολογική καταστροφή, με εναποθέσεις αλάτων το πάχος των οποίων ξεπερνά συχνά τα 2.000 μέτρα. Τα άλατα αυτά καλύφθησαν στη συνέχεια από νεώτερα ιζήματα. Η ανωτέρω διαδικασία εναπόθεσης αλάτων και ιζημάτων προκάλεσε επιστημονικές διαμάχες που διήρκεσαν 35 χρόνια περίπου. Οι γεωφυσικές καταγραφές και τα δείγματα γεωτρήσεων της Μεσογείου (πρόγραμμα ODP κ.λπ.) οδήγησαν στο συμπέρασμα ότι η ποσότητα αλάτων που υπάρχει στην Μεσόγειο ανταποκρίνεται στην εξάτμιση του περιεχομένου της επί 8 φορές. Αυτό οδήγησε τους επιστήμονες στο συμπέρασμα ότι κατά την διάρκεια της κρίσης αλμυρότητας του Μεσσηνίου, υπήρξε ωκεάνια, κατά περιόδους, προσφορά ύδατος προς την Μεσόγειο. Ως εκ τούτου επί μεγάλα χρονικά διαστήματα στη Μεσόγειο φαίνεται ότι κατά την διάρκεια της εξάτμισης διατηρήθηκαν παλαιο-λιμνοθάλασσες τόσο στα βαθύτερα σημεία της όσο και σε ορισμένα οροπέδιά της (βλ. Εικ.2)...

Η συνέχεια εδώ: http://lygeros.org/articles?n=24186&l=gr

Η συμφωνία Energean-BP για την αναπτυξιακή πορεία της Ελλάδας

Το 1973 ανακαλύφθηκε στη θαλάσσια περιοχή Θάσου από την εταιρεία OCEANIC το κοίτασμα πετρελαίου του Πρίνου και φυσικού αερίου της Ν.Καβάλας. Την εκμετάλλευση ανέλαβε η Κοινοπραξία Πετρελαίων Β.Αιγαίου (NAPC), με διαχειριστή την Καναδική εταιρεία DENISON MINES, με τη Σύμβαση Διανομής της Παραγωγής (Ν. 98/75 μεταξύ ελληνικού Δημοσίου και NAPC).


Η παραχώρηση αποτελείται από 3 τμήματα: το Παραγωγικό Τμήμα Πρίνου και Ν. Καβάλας, τα Δεύτερα Τμήματα Εκμετάλλευση και την Ερευνητική Περιοχή. Το 1981 έγινε η έναρξη παραγωγής Πετρελαίου Πρίνου, με μέγιστη παραγωγή το 1986 30.000 β/ημ. Το σύνολο απολήψιμων αποθεμάτων μέχρι τώρα ανέρχεται περίπου σε 120 εκατ. β. Σήμερα η παραγωγή είναι μικρότερη των 2.000 β/ημ. λόγω ωρίμανσης του κοιτάσματος και απαιτούνται σημαντικές επενδύσεις στην περιοχή για την αύξηση της παραγωγής.

Το κοίτασμα φυσικού αερίου της Ν.Καβάλας αφού απέδωσε 615 εκατ. κ.μ. αερίου εξαντλήθηκε το 1993 και χρησιμοποιήθηκε έκτοτε μόνο για την αύξηση αποληψιμότητας των παραγωγικών γεωτρήσεων του Πρίνου (gas lift). Με πρόσφατη απόφαση της κυβέρνησης πρόκειται να αρχίσει σύντομα η διαδικασία διαγωνισμού, για m μετατροπή του σε υπόγεια αποθήκευση φυσικού αερίου.

Κατόπιν μιας σειράς τροποποιητικών συμβάσεων της Αρχικής Σύμβασης του Ν.98/95, το ελληνικό Δημόσιο μέσω της ΔΕΠ, ΔΕΠ-ΕΚΥ και ΕΛΠΕ, συμμετείχε στα Δεύτερα Τμήματα Εκμετάλλευσης με ποσοστό 15%, 35% και στην Ερευνητική Περιοχή με ποσοστό 25%.

Το 1999, αφού το 1998 είχε προηγηθεί η κατάργηση της ΔΕΠ ΕΚΥ με τη δημιουργία των ΕΛΠΕ και την εν συνεχεία μετοχοποίησής τους, αποχώρησε η κοινοπραξία (NAPC), και με την Τρίτη Τροποποιητική Σύμβαση του Ν. 98/75 που κυρώθηκε με τον Ν.2779/99, αφενός μεν λύθηκε η σύμβαση του Ν.98 με την ανάδοχο κοινοπραξία (στην οποία ήδη συμμετείχε το Δημόσιο) στις περιοχές εκμετάλλευσης (παραγωγικά και δεύτερα τμήματα), διατηρήθηκαν όμως τα δικαιώματά της στην Ερευνητική Περιοχή, αφετέρου δε, με τον ίδιο νόμο το Δημόσιο παραχώρησε την περιοχή εκμετάλλευσης στην εταιρεία ΚΑΒΑΛΑ OIL (ΕΥΡΩΤΕΧΝΙΚΗ ΑΕ 67% Συνεταιρισμό Εργαζομένων 33%), προκειμένου να συνεχιστεί η εκμετάλλευση των υπαρχόντων κοιτασμάτων, να διατηρηθεί η δραστηριότητα στην περιοχή και να ενισχυθεί η απασχόληση της τοπικής κοινωνίας.

Για την ενίσχυση της διασφάλισης της βιωσιμότητας της δραστηριότητος τέθηκε ειδική διάταξη στον Ν.2779/99 (άρθρο 16 παρ.8) που υποχρέωνε τον ανάδοχο να πουλά το σύνολο της παραγωγής υδρογονανθράκων της παραχώρησης στα ΕΛΠΕ και την υποχρέωση των ΕΛΠΕ να αγοράζουν το σύνολο της παραγωγής.

Σημειώνεται ότι πριν από την ισχύ του Ν.2779/99 ο Ανάδοχος δεν είχε περιοριστικούς όρους και πουλούσε μέρος της παραγωγής στην BP Γαλλίας.

Το 2008 η Energean Greece εξαγόρασε το 100% των μετοχών της ΕΥΡΟΤΕΧΝΙΚΗΣ. Η νέα ανάδοχος τελικά εταιρεία, ENERGEAN OIL & GAS και μητρική της ΚΑΒΑΛΑ OIL, προχώρησε σε νέες ερευνητικές δραστηριότητες στην περιοχή επιτυγχάνοντας, πρόσφατα μάλιστα, τον Οκτώβριο του 1912 την τροποποίηση άρθρων της σύμβασης, ώστε να εναρμονιστεί με την ισχύουσα νομοθεσία και τη διεθνή πρακτική, με επέκταση του χρόνου εκμετάλλευσης για 25 χρόνια.

Παρ' όλα αυτά, η διάταξη της σύμβασης (η οποία συνέχιζε να ισχύει), για υποχρεωτική πώληση του συνόλου της παραγωγής πετρελαίου της Παραχώρησης του Πρίνου, στα ΕΛΠΕ, εκτός του ότι αποτελούσε τροχοπέδη για την εφαρμογή του επενδυτικού προ γράμματος της Energean, ήταν αντίθετη με την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και την κατάργηση των μονοπωλίων, αφού καθόριζε μία ιδιωτική εταιρεία τους όρους πώλησης των προϊόντων μιας άλλης ιδιωτικής εταιρείας. Η τροποποίηση του νόμου με την κατάργηση της επίμαχης παραγράφου επιτρέπει στην Energean να διαπραγματευτεί και να πετύχει καλύτερους όρους πώλησης των προϊόντων της.



Η Συμφωνία

Η μακροχρόνια συμφωνία που πέτυχε με την BP, με καλύτερους από τους μέχρι σήμερα ισχύοντες όρους, για την αγορά του συνόλου της παραγωγής για τα επόμενα 6 χρόνια, επιτρέπει μακροχρόνιο σχεδιασμό για επενδύσει με στόχο την αύξηση της παραγωγής.

Ήδη η Energean εξήγγειλε την πραγματοποίηση 5 νέων γεωτρήσεων στον κόλπο της Καβάλας και νέο επενδυτικό πρόγραμμα που ξεπερνά τα 150 εκατ. ευρώ, τη διετία 2014-15, καθώς με όπλο τη συμφωνία με την BP, θα μπορεί να εξασφαλίσει τραπεζική χρηματοδότηση με καλύτερους όρους.

Πραγματοποίηση επενδύσεων σημαίνει είσοδο τεχνολογίας και τεχνογνωσία στη χώρα, αύξηση παραγωγής, μεγαλύτερο όγκο πωλήσεων, περισσότερα κέρδη, μεγαλύτερα έσοδα για το Δημόσιο (φόρος 20% και έσοδα από δικαιώματα, royalties, ανάλογα με την αύξηση της παραγωγής), έσοδα για την τοπική κοινωνία (5% των κερδών), διασφάλιση των θέσεων εργασίας και νέες ευκαιρίες, σε μία περίοδο που οι δυνατότητες απασχόλησης έχουν μειωθεί δραματικά.

Εάν επιτευχθεί ο διπλασιασμός της παραγωγής και παράλληλα προχωρήσουν οι έρευνες και η ανάπτυξη σε άλλες περιοχές για τις οποίες ήδη έχουν γίνει ή πρόκειται να γίνουν διαγωνισμοί, τότε η Ελλάδα θα στείλει ένα δυνατό μήνυμα αξιοπιστίας στους υποψήφιους επενδυτές του τομέα, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες, σε μία περίοδο που οι δυνατότητες απασχόλησης έχουν μειωθεί δραματικά.

Τερέζα Φωκιανού, Πρόεδρος και ΔΣ FLOW ENERGY, πρ. Δ/νων Σύμβουλος και ΔΣ ΔΕΠ-ΕΚΥ

Ο Αντώνης κι ο Ηλίας | Η μικρή Τερέζα | Σπάνιοι άνθρωποι (video)

Ο Αντώνης κι ο Ηλίας

Είναι δύσκολο να φανταστείς

πιο αποτελεσματικούς επιστήμονες

από τον Αντώνη και τον Ηλία

για την ελληνική ΑΟΖ

γιατί κανείς δεν αντιλαμβάνεται

την ουσία του έργου τους

γιατί δεν ξέρουν τίποτα

για την αναλογική γεωλογία

όταν όμως θα καταλάβουν

όλοι οι Έλληνες

πόσα χρωστούν στο ντουέτο

τότε θα κλάψουν

με δάκρυα χαράς

γιατί τότε μόνο

θα αναδειχθεί η θυσία τους.

Η μικρή Τερέζα

Η μικρή Τερέζα

δεν μιλά ποτέ ή σπάνια

μπροστά σε κοινό

αλλά είναι χάρη σε αυτή

που ξέρουμε όλοι μας

το παρασκήνιο

της θεατρικής παράστασης

της ελληνικής ΑΟΖ

δίχως την μικρή Τερέζα

δεν θα γνωρίζαμε

όλα όσα υπάρχουν

εδώ και αιώνες

στο απέραντο γαλάζιο

της πατρίδας μας.

Σπάνιοι άνθρωποι

Σπάνιοι άνθρωποι
αποφάσισαν μαζί
να τα δώσουν όλα
για να υπάρξει
επί του πρακτέου
το απέραντο γαλάζιο
δίχως να περιμένουν
τίποτα από τους άλλους
γιατί είχαν ήδη
γεράσει όλοι τους
με τις υποσχέσεις
που είχαν ακούσει
και τώρα τα χείλη τους
είχαν αρχίσει
να χαμογελούν
για πρώτη φορά.

Περιφέρειες και Νόμος περί Υδρογονανθράκων

Αφιερωμένο στην Τερέζα Φωκιανού.

Ένα από τα θέματα που αναδεικνύει όλη η προσπάθεια γύρω από τη θέσπιση της ελληνικής ΑΟΖ, είναι ο Νόμος περί Υδρογονανθράκων 2289/1995 και η τροποποίηση του 4001/2011. Αυτός ο Νόμος που ενισχύθηκε μάλιστα με το προεδρικό Διάταγμα 10/02/2012, είναι αυτός που καθορίζει το όλο πλαίσιο της έρευνας, εξόρυξης και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων στην πατρίδα μας. Γι’ αυτό το λόγο θα ήταν καλό να μελετηθεί λεπτομερειακά αυτήν την περίοδο για να μην έχουμε τη συνήθη παραπληροφόρηση. Σε αυτό το πλαίσιο, θεωρούμε ότι είναι σημαντικό για κάθε περιφέρεια να γνωρίζει τα δικαιώματα της μέσω του Νόμου. Ένα από τα πιο σημαντικά σημεία είναι το θέμα του ποσοστού που δικαιούται από τον τομέα της έρευνας των υδρογονανθράκων. Σε συνδυασμό με αυτό το δεδομένο υπολογίσαμε όχι μόνο τις νέες περιφέρειες λόγω του Καλλικράτη, αλλά και την αντίστοιχη Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη μέσω των διαγραμμάτων Voronoi. Έτσι κάθε νέα περιφέρεια μπορεί να δει πάνω στον εσωτερικό χάρτη της ελληνικής ΑΟΖ, ποιο τμήμα της αναλογεί. Αυτό λοιπόν που προβλέπει ο Νόμος περί Υδρογονανθράκων είναι ότι η περιφέρεια δικαιούται το 5% του κέρδους της Ελλάδας από την εκμετάλλευση ενός κοιτάσματος που βρίσκεται στο τμήμα που της αναλογεί από την ελληνική ΑΟΖ. Με αυτόν τον τρόπο, μερικές περιοχές θα συμφωνήσουν ξαφνικά με τα νέα δεδομένα του Καλλικράτη, διότι θα τα ερμηνεύσουν με έναν ριζικά διαφορετικό τρόπο προσέγγισης ειδικά όταν γνωρίζουν τα αναμενόμενα αποθέματα που εκτιμούμε ότι έχουμε για το πετρέλαιο και το Φυσικό Αέριο. Αυτό το πεδίο δράσης θα επιτρέψει σε κάθε περιφέρεια να έχει και τον ανάλογο στρατηγικό σχεδιασμό δίχως να πέφτει σε προσωρινές παγίδες που δεν έχουν καμιά σχέση με τα μεγέθη που προσφέρει η ελληνική ΑΟΖ. Ας εξετάσουμε λοιπόν το χάρτη που παραθέτουμε για να έχουμε την πραγματική εικόνα που προσφέρουν οι περιφέρειες αλλά και η ελληνική ΑΟΖ, για να πάρουμε τις ορθολογικές αποφάσεις για το μέλλον.

Το έργο της επιτροπής

Όταν εξετάζουμε την πρόοδο του θέματος της ΑΟΖ, πρέπει να ομολογήσουμε ότι αν δεν υπήρχαν άνθρωποι που παλεύουν τόσα χρόνια αλλά και νέοι πολιτικοί που ξέρουν να είναι αποτελεσματικοί, δεν θα είχαμε αυτά τα δεδομένα και βέβαια δεν θα ήμασταν σε αυτή την τελική φάση για τη θέσπιση. Δίχως την επιμονή ανθρώπων σαν τους Σ. Κασσίνη, Η. Κονοφάγο και Α. Φώσκολου δεν θα υπήρχε το υπόβαθρο για να λειτουργήσει το πολιτικό σκέλος του Χ. Λαζαρίδη και το νομικό πεδίο του Α. Συρίγου, για να αναπτύξουμε τα νοητικά σχήματα της υψηλής στρατηγικής που χρειάζεται η ελληνική ΑΟΖ για να γίνει πραγματικότητα. Δίχως αναλύσεις επιστημονικές και τεχνικές, με την υποστήριξη του ανώτατου επιπέδου, απλά δεν θα υπήρχαν τα νέα δεδομένα που προκαλούν την αλλαγή φάσης στον τομέα της θεωρίας παιγνίων. Για να αποφύγουμε τα προβλήματα τα κλασικά της θεωρίας αποφάσεων, δεν μπορούμε να λειτουργήσουμε συμβατικά με τον παραδοσιακό τρόπο που οδηγεί στις αδιεξόδους που γνωρίζαμε τόσα χρόνια, γιατί δεν ακολουθήσαμε τη μοναχική φωνή του Θ. Καρυώτη, την ανορθόδοξη προσέγγιση του Β. Μαρκεζίνη και την καινοτομία της Τ. Φωκιανού. Επιπλέον κανένας δεν είχε δώσει ποτέ σημασία στο Ελληνικό Ινστιτούτο Υδρογονανθράκων, ενώ εκεί βρίσκονται οι καλύτεροι ειδικοί του τομέα, που έχουν μία βιωματική τεχνογνωσία, λόγω της εμπειρίας τους. Όλα γίνονταν σαν να μην υπήρχε κανείς ειδικός του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, ενώ τώρα όλα έχουν αλλάξει, διότι θεωρούμε ότι πρέπει να αναδείξουμε και να εκμεταλλευτούμε στο έπακρο τις ικανότητές τους προς όφελος της πατρίδας μας, που έχει τόσες δυσκολίες αυτήν την περίοδο. Με το έργο της επιτροπής αντιλαμβανόμαστε όλοι τη σημασία και την αξία της ελληνικής ΑΟΖ. Το παράδειγμα της Κύπρου έχει μόνο αρχίσει να λειτουργεί, διότι όλοι ξέρουμε ότι είναι αποτελεσματικό και ότι είναι η στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουμε, για να περάσουμε από το de facto στο de jure για την ελληνική ΑΟΖ, διότι δεν υπάρχει άλλος τρόπος να προσεγγίσουμε τους στρατηγικούς επενδυτές και τα ερευνητικά κέντρα που γνωρίζουν τις επιπτώσεις της δράσης μας. Η Ελλάδα δεν πρόκειται να περιμένει άλλο. Μπορεί με τις δικές της δυνάμεις να προχωρήσει στην ανάκαμψη και στην ανάπτυξη.

Η ΑΟΖ δεν είναι για πολιτικάντηδες

Όλοι πρέπει να καταλάβουν ότι η ΑΟΖ δεν είναι για πολιτικάντηδες και όσοι προσπαθούν να την χτυπήσουν για προσωπικά πολιτικά συμφέροντα απλώς στο τέλος θα φάνε τα μούτρα τους, όπως έγινε και στην Κύπρο. Η ΑΟΖ είναι απαραίτητη για την Ελλάδα και δίχως αυτήν δεν μπορεί να υπάρξει ανάκαμψη, η οποία είναι μία αναγκαία προϋπόθεση για την ανάπτυξη της πατρίδας μας. Δεν φτάνει που καθυστερήσαμε τόσα χρόνια να προχωρήσουμε στα βήματα που επίμονα προωθούσε ο Θ. Καρυώτης και ο Β. Μαρκεζίνης, αλλά τώρα έχουμε και ραγιάδες που προσπαθούν να σταματήσουν την όλη διαδικασία. Η ΑΟΖ όμως είναι η επόμενη πραγματικότητα και ακολουθώντας την στρατηγική που ακολούθησε ο Σ. Κασσίνης στην Κύπρο, χάρη στη βοήθειά του προχωράμε έμπρακτα και στην Ελλάδα. Η συμβολή ανθρώπων όπως ο Η. Κονοφάγος και ο Α. Φώσκολος είναι ανεκτίμητη. Και ξέρουμε βέβαια και τι οφείλουμε στην Τ. Φωκιανού. Επίσης γνωρίζουμε ότι έχουμε στην διάθεση της πατρίδας μας και το Ελληνικό Ινστιτούτο Υδρογονανθράκων με την τεχνογνωσία του.

Κατά συνέπεια η ανοδική πορεία της εξέλιξης της ελληνικής ΑΟΖ είναι δεδομένη ακόμα και αν υπάρχουν εμπόδια που πρέπει να ξεπεράσουμε. Τώρα υπάρχουν πολλοί πολιτικοί από όλα τα ελληνικά κόμματα εντός και εκτός κυβέρνησης που είναι απόλυτα ενημερωμένοι για το θέμα της ΑΟΖ και της όλης διαδικασίας που εμπεριέχει βέβαια τη θέσπιση, την οριοθέτηση, την οικοπεδοποίηση, την αδειοδότηση, την γεώτρηση, την εξόρυξη και τελικά την εκμετάλλευση. Έχουμε εξηγήσει όλα αυτά τα στάδια λεπτομερώς για να μην υπάρξει καμία παρεξήγηση σε αυτό το πλαίσιο. Έχουν λοιπόν καταλάβει ότι πλέον η καθυστέρηση όσον αφορά στην ελληνική ΑΟΖ, αρχίζει να προκαλεί πολιτικό κόστος, διότι και ο ελληνικός λαός είναι πλέον γνώστης του θέματος, το οποίο του ήταν παντελώς άγνωστο πριν από μερικά χρόνια. Αν συνδυάσουμε όλα αυτά τα δεδομένα και την αλλαγή φάσης που προκαλεί στους ξένους συνομιλητές αλλά βέβαια και το στρατηγικό ενδιαφέρον των εταιρειών που είναι εξειδικευμένες στον τομέα των υδρογονανθράκων, τότε θα καταλάβουμε ότι η ΑΟΖ αποτελεί μια ριζοσπαστική κίνηση υψηλής στρατηγικής που είναι υπερκομματική, εθνική και με επίπεδο τουλάχιστον ευρωπαϊκών προδιαγραφών. Έτσι η μικροπολιτική δεν έχει χώρο να εκφραστεί σε αυτό το πεδίο κι ας ασχοληθεί με την καθημερινότητα, δίχως να ενοχλεί πια το μέλλον της Ελλάδας.

Ερευνητικά στοιχεία του Πατραϊκού

Για να αξιολογήσουμε εμπεριστατωμένα τα δεδομένα του Πατραϊκού και για να κατανοήσουμε ότι έχει νόημα να γίνει γεώτρηση και εξόρυξη υδρογονανθράκων στην περιοχή είναι απαραίτητο να εξετάσουμε τα ερευνητικά στοιχεία του. Η περιοχή του Πατραϊκού δεν είναι πρόσφατη για τον τομέα των υδρογονανθράκων. Ήδη από το 1999, έχουμε εκτιμήσεις για τα 1628 km2 και για το βάθος του χώρου έως 500m κάτω από τη θάλασσα. Το πλαίσιο για τις πετρελαϊκές εταιρείες είναι απλό. Αφού η περιοχή, που εξαρτάται από την Ανδριατική, έχει αναμενόμενα αποθέματα τάξης των 4 Δισεκατομμυρίων βαρελιών και το Δυτικό μέρος της Ελλάδας αποτελεί το ένα τρίτον της δεδομένης περιοχής, ξέρουν ότι υπάρχει αντικειμενικό επενδυτικό ενδιαφέρον. Επιπλέον για τον Πατραϊκό έχει γίνει ήδη μια επανεξέταση των σεισμικών δεδομένων για 3000 km2 ( 2D). Επίσης έγινε αγορά σεισμικών και βαρυτικών δεδομένων για 1000 kms το 2000. Δεν πρέπει να παραλείψουμε και την αερομαγνητική έρευνα που έγινε το 1998 πάνω από όλο το οικόπεδο του Πατραϊκού. Αν συνυπολογίσουμε τις αναλογίες που υπάρχουν και με την Ιταλία, όπου ήδη τότε είχαν βρεθεί 10 Δισεκατομμύρια βαρέλια στο χερσαίο της τμήμα, αντιλαμβανόμαστε ότι η περιοχή έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον. 

Σε αυτό το σημείο πρέπει να προσθέσουμε ότι στην ουσία έχει γίνει και η κοιτασματολογία. Τα υποψήφια κοιτάσματα έχουν μάλιστα τα εξής ονόματα: Alpha, Bravo, Charlie, Delta, Echo, Foxtrot, Golf, Hotel, Indigo (H), Indigo (E). Ακόμα πιο συγκεκριμένα ξέρουμε ότι το κοίτασμα Echo, είναι το πιο ενδιαφέρον, διότι υπάρχει υπολογισμός αποθεμάτων της τάξης των 350 Εκατομμυρίων βαρελιών σε μία περιοχή με εμβαδόν 28 km2 και βάθος 290 μέτρα. Και ξέρουμε ότι υπάρχει επιστημονική προσδοκία για γεώτρηση βάθους 3.000 μέτρων. Όλο αυτό το ιστορικό της έρευνας του Πατραϊκού, αποδεικνύει ότι είναι σημαντικό να γίνει γεώτρηση στην περιοχή, ακόμα κι αν δεν εκμεταλλευόμαστε στην ουσία την έννοια της ΑΟΖ, πράγμα που μπορεί να γίνει με το κοίτασμα Πύρρος που βρίσκεται ακριβώς στη μέση γραμμή της συμφωνίας Ιταλίας - Ελλάδας του 1997, και το κοίτασμα Αχιλλέας, το οποίο είναι πολύ μεγαλύτερο και από το κοίτασμα Αφροδίτη της Κύπρου. Κατά συνέπεια, θεωρούμε ότι είναι ένα αξιόλογο βήμα, που οδηγεί κι αυτό προς τη δρομολογήση του θέματος της εκμετάλλευσης της ελληνικής ΑΟΖ. Ο Πατραϊκός σε αυτή τη διαδικασία είναι λοιπόν ένα βήμα πιο πέρα λόγω της θάλασσας από την περιοχή των Ιωαννίνων που είναι αποκλειστικά χερσαία. Έχουμε λοιπόν μια περίπτωση πρακτική και αποτελεσματική που δείχνει την πορεία της Ελλάδας για το μέλλον, εφοδιασμένη με την ΑΟΖ της.

Πηγή--Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός, Τ. Φωκιανού

Ελληνικοί υδρογονάνθρακες και νομοθεσία

Για να γίνει εντελώς κατανοητό το καθεστώς της έρευνας και της εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων στην ελληνική ΑΟΖ και να αποδείξουμε ότι οι απολαβές θα αφορούν αποκλειστικά το ελληνικό κράτος, πρέπει να εξετάσουμε το αρχικό πλαίσιο της οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης 94/22/ΕΚ στις 30 Μαΐου 1994, η οποία έχει υπογράψει την Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ευρωπαϊκή Ένωση καθώς εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές για τον εφοδιασμό της σε υδρογονάνθρακες, εκτιμά ότι είναι σκόπιμο να ενθαρρυνθεί η καλύτερη δυνατή αναζήτηση, εξερεύνηση και πόρων που βρίσκονται στην Κοινότητα.

«Εκτιμώντας: ότι η εσωτερική αγορά αποτελεί ένα χώρο χωρίς εσωτερικά σύνορα μέσα στον οποίο εξασφαλίζεται η ελεύθερη κυκλοφορία των εμπορευμάτων, των υπηρεσιών , των προσώπων και των κεφαλαίων ότι πρέπει να θεσπιστούν τα αναγκαία μέτρα για τη λειτουργία της ότι, στο ψήφισμά του της 16ης Σεπτεμβρίου 1986 (4), το Συμβούλιο όρισε ως στόχο της ενεργειακής πολιτικής της Κοινότητας και των κρατών μελών την καλύτερη ολοκλήρωση, χωρίς εμπόδια στις συναλλαγές, της εσωτερικής αγοράς της ενεργείας, προκειμένου να βελτιωθεί η ασφάλεια του εφοδιασμού, να μειωθεί το κόστος και να ενισχυθεί η οικονομική ανταγωνιστικότητα ότι η Κοινότητα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές για τον εφοδιασμό της σε υδρογονάνθρακες ότι είναι ως εκ τούτου σκόπιμο να ενθαρρυνθεί η καλύτερη δυνατή αναζήτηση, εξερεύνηση και παραγωγή των πόρων που βρίσκονται στην Κοινότητα ότι τα κράτη μέλη ασκούν κυριαρχία και κυριαρχικά δικαιώματα επί των πηγών υδρογονανθράκων στην επικράτειά τους ότι η Κοινότητα έχει υπογράψει τη σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το δίκαιο της θαλάσσης».

Αυτή η οδηγία οδήγησε την Ελλάδα να ψηφίσει το Νόμο 2289/1995, το Νόμο των υδρογονανθράκων. Πριν όμως αναλύσουμε αυτό το Νόμο, ο οποίος τροποποιήθηκε με το Νόμο 4001/2011, πρέπει να επισημάνουμε τη δεύτερη παράγραφο του δεύτερου εδαφίου του άρθρου 2 της οδηγίας.

«Ωστόσο, για λόγους εθνικής ασφάλειας, τα κράτη μέλη δύνανται να αρνούνται την πρόσβαση στις δραστηριότητες αυτές καθώς και την άσκησή τους σε φορέα που ελέγχεται ουσιαστικά από τρίτη χώρα ή από υπηκόους τρίτης χώρας.»

«Άρθρο 2

1. Τα κράτη μέλη διατηρούν το δικαίωμα να ορίζουν, εντός των ορίων του εδάφους τους, τις περιοχές που διατίθενται για άσκηση δραστηριοτήτων αναζήτησης, εξερεύνησης και παραγωγής υδρογονανθράκων.

2. Εφόσον μια περιοχή διατίθεται για την άσκηση των δραστηριοτήτων που προβλέπονται στην παράγραφο 1, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν χωρίς διακρίσεις την πρόσβαση των φορέων και την άσκηση των δραστηριοτήτων αυτών.»

Ο Νόμος 4001/2011 μέσω της παραγράφου 1 του Άρθρου 156 τροποποίησε το Άρθρο 2 του Νόμου 2289/1995 ως εξής:

«Το δικαίωμα αναζήτησης, έρευνας και εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων που υπάρχουν στις χερσαίες, στις υπολίμνιες και υποθαλάσσιες περιοχές στις οποίες η Ελληνική Δημοκρατία ασκεί αντιστοίχως κυριαρχία ή κυριαρχικά δικαιώματα σύμφωνα με τις διατάξεις της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας, όπως κυρώθηκε με το ν. 2321/1995 ανήκει αποκλειστικά στο Δημόσιο και η άσκησή του αφορά πάντοτε τη δημόσια ωφέλεια.»

Αντιλαμβανόμαστε με αυτή τη διατύπωση ότι η εθνική μας κυριαρχία βασίζεται και στην υπογραφή μας του Δικαίου της Θάλασσας του 1982, και στην κύρωση της σύμβασης από τη Βουλή των Ελλήνων το 1995. Επιπλέον, καθορίζει ότι οι υδρογονάνθρακες ανήκουν αποκλειστικά στο Δημόσιο.

Η επόμενη παράγραφος επεξηγεί την έκφραση «υποθαλάσσιες περιοχές» και κάνει μια άμεση αναφορά και στην ΑΟΖ.

«Ως «υποθαλάσσιες περιοχές» νοούνται ο βυθός και το υπέδαφος των εσωτερικών υδάτων, της αιγιαλίτιδας ζώνης, της υφαλοκρηπίδας και της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης (αφ’ης κηρυχθεί) μέχρι την απόσταση των 200 ν.μ. από τις γραμμές βάσης από τις οποίες μετράται το εύρος της αιγιαλίτιδας ζώνης.»

Τώρα μπορούμε να συνειδητοποιήσουμε όλοι μας πόσο σημαντική είναι η θέσπιση της ελληνικής ΑΟΖ και μάλιστα η επίσπευσή της, για να κατοχυρωθεί η ελληνική κυριαρχία και αποκλειστικότητα.

Πάνω σε αυτό ακριβώς το όλο πλαίσιο πρέπει να ερμηνευτεί το Προεδρικό Διάταγμα στις 10 Φεβρουαρίου 2012, που έρχεται να συμπληρώσει το σκοπό και το καταστατικό της κρατικής και αποκλειστικής διαχείρισης των υδρογονανθράκων της Ελλάδας και της ΑΟΖ της. Είναι ουσιαστικά ένας τρόπος να κατοχυρώσουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, για να μπορέσουμε να επενδύσουμε στρατηγικά πάνω σε αυτή τη νομοθεσία, η οποία ακολουθεί το Δίκαιο της Θάλασσας, την Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, την κύρωση της σύμβασης και προετοιμάζει τη θέσπιση της ελληνικής ΑΟΖ.

Οδηγία 94/22/ΕΚ

Νόμος 4001/2011

Προεδρικό Διάταγμα

Article 2
Rights of the State over Hydrocarbons.
Research, exploration and production of Hydrocarbons.
Methods of granting the right.
Exploration and production pursuant
to a lease agreement
and a production sharing agreement.

The rights to research, explore and produce hydrocarbons existing in onshore areas, sub lakes and submarine areas, where the Hellenic Republic has respectively sovereignty or sovereign rights, in accordance with the Unites Nation Convention on the Law of the Sea, as ratified with Law 2321/1995, belongs exclusively to the State and their exercise is always for the benefit of the public. The management of the rights of this paragraph on behalf of the State is exercised by HHRM S.A.

“Submarine areas” shall be the seabed and the subsoil of internal waters, the territorial sea, the continental shelf and the exclusive economic zone (once such is declared) and up to 200 nautical miles from the baselines from which the breadth of the territorial sea is measured.

In the absence of a delimitation agreement with neighboring states, whose coasts are adjacent or opposite to the Greek coasts, the outer limit of the continental shelf and of the exclusive economic zone (once such is declared) shall be the median line, each part of which shall be equidistant from the nearest points on the baselines (both continental and insular) from which the breadth of the territorial sea is measured.

Πηγή: Η. Κονοφάγος, Ν. Λυγερός, Τ. Φωκιανού

Οικονομική κατάσταση και στρατηγική ανάπτυξης

Η οικονομική κατάσταση της πατρίδας μας μάς αναγκάζει να κάνουμε κινήσεις με ακόμα περισσότερη στρατηγική. Ένας από τους κυρίαρχους τομείς, όπου η στρατηγική επιβάλλεται, είναι η αξιοποίηση της ΑΟΖ. Δεν είμαστε σε μια κλασική περίοδο και είναι απαραίτητο να χρησιμοποιήσουμε την εμπειρία των ευρωπαϊκών χωρών στον τομέα της έρευνας και της εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων. Σε αυτό το πλαίσιο, βλέπουμε ότι σπάνια εκτελούν μη-αποκλειστικά, διότι έχουν την τεχνογνωσία. Σε αυτό το σημείο, πρέπει να σημειώσουμε κι εμείς ότι έχουμε στην Ελλάδα ανθρώπους ειδικούς, σαν την Τερέζα Φωκιανού, και κατά συνέπεια θα πρέπει να τους εκμεταλλευτούμε αποτελεσματικά, για να βοηθήσουν τη διαδικασία. Είναι σημαντικό να γίνει μια έρευνα αγοράς, έτσι ώστε να προσελκύσουμε τις πετρελαϊκές εταιρείες με τις δυνατότητες που έχουν και βέβαια με τις γνώσεις που έχουν. Επιπλέον στην Ελλάδα εδώ και χρόνια, γίνονται ανεπίσημες σεισμικές έρευνες από ξένες εταιρείες, ειδικά στις περιοχές που εντάσσονται στο πλαίσιο της Μεσογειακής Ράχης και βέβαια στη Νότια Κρήτη. Καθώς είναι μια από τις περιοχές που έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα, όπως το δείχνει η γεωλογία και το έχει αναδείξει ο Αντώνης Φώσκολος, ο Alain Bruneton και ο Dimitrov μέσω της ύπαρξης των λασποηφαιστείων και των αλάτων του Μεσσηνίου που λειτουργούν ως άμεσες ενδείξεις και απαραίτητα προαπαιτούμενα για την εύρεση κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Κατά συνέπεια, μια στρατηγική κίνηση με άμεσο αποτέλεσμα θα ήταν ήδη να ερωτηθούν οι εταιρείες όσον αφορά στις ειδικές περιοχές ενδιαφέροντος. Στη συνέχεια, υπάρχουν βέβαια πολλές επιλογές σε τακτικό επίπεδο, αλλά αυτό που είναι σίγουρο σε κάθε περίπτωση είναι ότι γίνεται μια επιτάχυνση της όλης διαδικασίας, πράγμα το οποίο είναι πολύ σημαντικό για την πατρίδα μας. Επίσης, μετά τη θέσπιση της ΑΟΖ, θα έχουμε πρόσβαση σε όλους αυτούς τους χάρτες και θα έχουμε τη μεγάλη εικόνα της υπόθεσης. Δεν βρισκόμαστε σε μια περιοχή, όπου δεν έχει γίνει καμία έρευνα. Κατά συνέπεια δεν υπάρχει λόγος να λειτουργούμε με μια tabula rasa. Η οικονομική κατάσταση της Ελλάδας δεν μας επιτρέπει να κάνουμε λανθασμένους χειρισμούς και πρέπει να εκμεταλλευτούμε όλους τους ειδικούς του τομέα. Γι’ αυτό το λόγο θεωρούμε ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε και το ελληνικό ινστιτούτο υδρογονανθράκων λόγω της τεχνογνωσίας του. Το οικονομικό πρόβλημα της πατρίδας μας είναι εθνικό και η ΑΟΖ είναι το πλαίσιο της υψηλής μας στρατηγικής, η οποία είναι εκ φύσης εθνική.

Africa

Sonatrach
Sonangol Group
National Petroleum Company of the Congo
Vegas Oil and Gas
Arabian Gulf Oil Company
National Oil Corporation
Nigerian National Petroleum Corporation
Sasol
Sudapet
Entreprise Tunisienne d'Activites Petroliere
Madagascar Oil

Americas

Bridas Corporation
Enarsa
YPF
YPFB
Petrobras
OGX
Canadian Natural Resources Limited
Encana
Husky Energy
Imperial Oil
Laricina Energy
Nalcor Energy
Nexen
Pacific Rubiales Energy
PetroKazakhstan
Suncor Energy
Syncrude
Talisman Energy
Empresa Nacional del Petróleo
Ecopetrol
Cupet
Petroecuador
Petróleos Mexicanos
Petroperú
Petrotrin
Anadarko Petroleum Corporation
Apache Corporation
Chevron Corporation
ConocoPhillips
Continental Resources
Devon Energy
ExxonMobil
Greka Energy
Hess Corporation
HKN, Inc.
Koch Industries
Marathon Oil
Murphy Oil
Occidental Petroleum
Plains Exploration & Production
Sand Ridge Energy
Shell Oil Company
Vaalco Energy
XTO Energy
ANCAP
Petróleos de Venezuela

Asia

Azerbaijan International Operating Company
State Oil Company of Azerbaijan Republic
Bahrain Petroleum Company
Petrobangla
Myanma Oil and Gas Enterprise
CNOOC
PetroChina
Sinopec
Gujarat State Petroleum Corporation
Oil and Natural Gas Corporation
Oil India
Essar Oil
Reliance Industries
MedcoEnergi
Pertamina
PT Lapindo Brantas
National Iranian Oil Company
North Oil Company
South Oil Company
Missan Oil Company
Midland Oil Company
Delek Group
Isramco
Modiin Energy
Inpex
JAPEX
Nippon Oil
KazMunayGas
Kuwait Oil Company
Consolidated Contractors Company
Petronas
Petroleum Development Oman
Oil and Gas Development Company
Pakistan Petroleum
Mari Gas Company
Petron
Philippine National Oil Company
Qatar Petroleum
Saudi Aramco
Singapore Petroleum Company
Ceylon Petroleum Corporation
Korea National Oil Corporation
CPC Corporation, Taiwan
PTT Public Company Limited
ADNOC
ENOC
Petrovietnam
Vietsovpetro

Australia and Oceania

BHP Billiton
Santos
Woodside Petroleum
Todd Energy
Origin Energy

Europe

OMV
Petrol AD
INA – Industrija Nafte
Moravské naftové doly
DONG Energy
Maersk Oil
Atlantic Petroleum
Total S.A.
RWE Dea
Wintershall
Hellenic Petroleum
MOL Group
Eni
Ascom Group
Royal Dutch Shell
DNO International
Statoil
Grupa Lotos
PGNiG
PKN Orlen
Galp Energia
Petrom
Rompetrol
Bashneft
Gazprom Neft
Lukoil
Rosneft
Russneft
Sibir Energy
Surgutneftegas
Tatneft
TNK-BP
Naftna Industrija Srbije
Compañía Española de Petróleos
Repsol YPF
Lundin Petroleum
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı
Çalık Enerji
Ukrnafta
BG Group
BP
Cairn Energy
Perenco
Premier Oil
Salamander Energy
Stone Enterprises
Tullow Oil

Πηγή  -  Ηλίας Κονοφάγος, Νίκος Λυγερός